Jaap Jansen | Bnr

Op de vraag van een JFVD'er of 'we' een 'bovenmens' moeten creëren, zei Baudet: 'We moeten een nieuwe moraal creëren.' En de Antillen moesten we, als 'ons laatste stukje grandeur', nooit opgeven. Met spijt zei hij: 'Vroeger was de hele wereld van ons.' In reactie op die tweets verweet Baudet mij toen geen humor te hebben, terwijl ik niets meer deed dan hem letterlijk citeren. Bedrog en act Maandag was Baudet op visite bij Ruud de Wild van de NPO. Daar noemde hij de Haagse politiek 'bedrog, het is een act'. Op de vraag of hijzelf dan ook een act is, antwoordde hij: 'Ik hoop t niet.' Dat is pas humor. Op het Binnenhof neemt niemand hem nog serieus, toch kan ik deze week onmogelijk voorbijgaan aan wat hij zei op een campagnebijeenkomst in Gouda. Baudet noemde het Neurenberg-tribunaal dat na de Tweede-Wereldoorlog nazileiders berechtte onwettig. Luister terug |Jaap Jansen | Mark Rutte in het voetspoor van Joop den Uyl Hij zei: 'Ik ben geen voorstander van strafrecht met terugwerkende kracht. Ik beschouw het N

Nu, bijna 35 jaar later, zit Rutte alweer tien jaar in het Torentje. Hij is hard op weg Lubbers te verslaan als langstzittende premier ooit. Bij het VVD-campagneteam liggen zeshonderd verzoeken voor interviews, debatten en andere optredens, maar ze worden bijna allemaal afgewezen. Rutte, de staatsman, heeft dat niet nodig. Zijn corona-persconferenties, met CDA-minister Hugo de Jonge aan zijn zijde, goed voor vijf, zes, een enkele keer zeven miljoen kijkers, gaan wel door. Dinsdag vond Rutte ook nog tijd om voor het Jeugdjournaal op te treden in een speciale persco voor kinderen. Maar campagnevoeren, nee hoor! Lees ook | Rutte: Onderzoek naar beenderen Van Oldenbarnevelt Zaterdag was Rutte op de radio te gast bij zijn vriend Jort. 'Begeleid door de Rijksvoorlichtingsdienst, dat laat al zien dat het geen campagne-interview is', grapte hij de dag ervoor. De lijsttrekker kwam goedgemutst binnen. Die ochtend publiceerde de Volkskrant een onderzoek van I&O Research. 'Ik ben zo trots!', hoorden de luisteraars hem

Toch scheelde het bij de uitslag minder dan één procent of de PvdA had die verkiezingen gewonnen en Mark Rutte was nu niet al tien jaar premier. Dertig zetels telde de PvdA toen nog. Niet zoveel als in de hoogtijdagen van Joop den Uyl en Wim Kok, maar niet veel minder dan PvdA, GroenLinks en SP nu in de peilingen samen. Van een grote PvdA is al vier jaar geen sprake meer. Logisch dat de drie linkse partijen vorig jaar met veel fanfare nauwe samenwerking aankondigden. Volgevreten zinnebeeld In de praktijk gaat het moeizaam. Bij de Europese verkiezingen hoopte de SP te scoren met een op de man gespeeld filmpje tegen PvdA-lijsttrekker Frans Timmermans volgens de SP het volgevreten zinnebeeld van de Brusselse elite. In de biografie Lodewijk, de val van een politiek talent, beschrijft Wilfred Scholten hoe partijleider Asscher verontrust contact zocht met SP-leider Lilian Marijnissen. Dat filmpje kwam als een boemerang terug. De SP verdween uit het Europees Parlement en de PvdA werd de grootste. Luister terug |

In Buitenhof vroeg Twan Huys aan Thierry Baudet waarom hij in zijn verkiezingsprogramma beweert dat de jaarlijkse kosten van asiel en migratie 19 miljard euro zijn, terwijl op zijn partijwebsite 14 miljard staat. De lijsttrekker had geen idee. Bij Op1 vroeg Sven Kockelmann aan Lilian Marijnissen of de kosten van de overgang naar het door de SP zo vurig gewenste Nationaal Zorgfonds niet erg hoog zijn: 33 miljard! Volgens Marijnissen is dat geen financiële kwestie, maar een juridische. Iets te vergelijken De juristen zullen ervoor zorgen dat de zorgverzekeraars dit bedrag niet, of in elk geval niet in die mate, kunnen opeisen. Op weg naar 17 maart beloven partijen ons van alles en ze koppelen er cijfers aan. Op 1 maart presenteert het Centraal Planbureau de doorrekening van de verkiezingsprogrammas. Partijen die dat willen, kunnen hun wensen voor de komende vier jaar financieel en op hun effecten laten toetsen. Dat is mooi, dan valt er wat te vergelijken. Steevast zie je dan wel altijd een aantal merkwaardige

Ze sprak het land toe - wat niet vaak gebeurt. 'Ik hoop', besloot ze, 'dat het besef dat geweld nooit een oplossing is, snel doordringt tot die kleine minderheid van schreeuwers die de lelijkste kant van Nederland hebben laten zien.' Ik begrijp wel dat jongeren zich vervelen en nieuwsgierig zijn naar wat ze op Telegram lezen. In 1980, ik was net 17, toog ik met een vriend en twee vriendinnen naar Amsterdam om de inhuldiging van Beatrix te zien. Grimmig Vanaf het Centraal Station waren we in vijf minuten op de Dam. In de verte zagen we op het paleisbalkon Juliana als behulpzame, liefhebbende moeder de menigte tot stilte manen. s Middags werd het grimmig. Ik geef toe: we wilden wel eens zien of die kraakbeweging nog van zich liet horen. Nou, de stenen vlogen uit de straat. Geen woning, geen kroning. Bij de Blauwbrug kreeg ik de harde straal van een waterkanon in mn nek. Ik wilde naar huis, terug naar het veilige Den Bosch. Luister terug | Deel demonstranten is losgezongen van de werkelijkheid Een uur of wat

Harde woorden van CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, deze week in het debat over de toeslagaffaire. Omtzigt zal het zich niet gerealiseerd hebben, maar zijn aanklacht doet denken aan de oprichtingsakte van D66: Appèl aan iedere Nederlander die ongerust is over de ernstige devaluatie van onze democratie.Dilemma's en paradoxen Ik moest daaraan denken nadat ik deze week de kloeke biografie las die Hubert Smeets heeft gepubliceerd over Hans van Mierlo, de oerleider van D66. Van Mierlo was een twijfelaar die dacht in dilemmas en sprak in paradoxen. Maar hij heeft twee keer in zijn politieke leven laten zien dat hij ook een machtspoliticus kon zijn. Zonder hem was er in 1973 geen kabinet-Den Uyl gekomen en in 1994 geen Paars. Luister terug |Jaap Jansen | De grote terugkeer van de overheid Die machtsgrepen slaagden, maar ze hadden niet het effect wat Van Mierlo ervan verwachtte. Van Mierlo, de van zijn geloof gevallen katholiek uit de Brabantse elite, wilde voor eens en voor altijd de macht breken van de Katholieke Vo

Dit alles onder druk van een oververhitte politieke behoefte aan fraudebestrijding. Rechters sloegen in deze zaak lange tijd geen acht op algemene beginselen van behoorlijk bestuur. Dit leidde tot een jarenlange situatie van onrecht voor een grote groep ouders. En toen de Tweede Kamer vragen ging stellen, werd ze bij herhaling geconfronteerd met ontijdige, onvolledige en onjuiste informatie. Zelfs de parlementaire commissie die dit onderzocht kreeg niet alle informatie.Schrikken van bevindingen Alles wat ik in de afgelopen minuut zei, staat bijna letterlijk in het rapport van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag, Ongekend onrecht. Het is een verbijsterend relaas. Zelfs de bewindslieden onder wier verantwoordelijkheid het plaatsvond, schrokken van de bevindingen waarmee de commissie hen confronteerde. Dat bleek al tijdens de verhoren. 'Dit is op een kolossale manier misgegaan', zei Eric Wiebes, destijds als staatssecretaris eerstverantwoordelijke voor de uitvoering. Luister terug |Ka

Een nieuwe deelnemer aan het spel van verleiding is sinds kort de SP. Ja, u hoort het goed: de Socialistische Partij die in 1994 onder leiding van Jan Marijnissen haar entree maakte in het parlement met als logo een tomaat. Stem tegen, stem SP. Van het partijkartel had niemand ooit gehoord, maar de SP verzette zich er al tegen. Verkennend Hoewel de leus later veranderde in Stem voor, stem SP, bleef ze toch vooral een tegenpartij, wars van samenwerking. In de formatie van 2017 gooide toenmalig leider Emile Roemer meten de deur dicht: zijn partij wilde niet met de VVD. Zelfs een verkennend gesprek ging al te ver. Op het Binnenhof klonk de verzuchting: waren ze maar tenminste bereid om te práten. Dat zou de formatiepuzzel misschien niet gemakkelijker, maar wel op meer manieren oplosbaar maken. Lokaal en provinciaal liet de SP al zien dat ze prima bestuurders kon leveren. Luister terug |Jaap Jansen | Het dilemma van Sigrid Kaag Toen ik onlangs Roemer sprak in het stadhuis van Alkmaar hij is daar waarnemend

Zo weten de twee miljoen kijkers die zondag net als ik schakelden naar Lindas Wintermaand, dat Mark Rutte wel pannen in huis heeft, maar ze nooit gebruikt. Dat-ie Derde kerstdag stom vindt en nietjes helemaal. En wie geabonneerd is op de door de Chinese staat gecontroleerde tiener-app TikTok weet sinds een paar dagen dat Jesse Klaver heel goed is in een gek dansje, uitgevoerd in de Grote Hal van de Tweede Kamer. Dichter bij de kiezer En op Instagram verscheen een nogal vreemde tekst van Sigrid Kaag. Blijkbaar in een poging dichter bij de kiezer te komen, schreef ze over het dilemma wat haar als 23-jarige overviel toen ze moest kiezen tussen de universiteiten van Oxford, Cambridge en Exeter. Luister terug |Jaap Jansen | De ravage van vier jaar Forum voor Democratie Twitter ging los. 'De enorme pijn van te moeten kiezen tussen Oxford, Cambridge en Exeter is inderdaad niet in woorden te bevatten. Dat wens je niemand toe', schreef oud-Kamerlid Zihni Özdil. Zelf moest ik denken aan Hillary Clinton, die er al

Nee, mij viel iets anders op. Twee dingen eigenlijk. Net als bij veel andere partijen vindt er op de lijst grote schoonmaak plaats. Ruim de helft van de zittende Kamerleden wordt er uitgebonjourd. Wat bij de VVD meteen in het oog springt is de hoeveelheid assistenten en voormalige assistenten van ministers, staatssecretarissen en de fractie. Ik noem ze even snel op, dan wordt het meteen duidelijk: 3. Sophie Hermans 4. Bente Becker 6. Bas van t Wout 7. Mark Harbers 12. Eelco Heinen 16. Thom van Campen 20. Ingrid Michon 21. Peter Valstar 30. Ruben Brekelmans 31. Pim van Strien 34. Daan de Neef Eén op de drie kandidaten is of was het hulpje van een andere VVDer. En dan staan er lager op de lijst ook nog een aantal. Nu kun je zeggen: dat is toch handig, die mensen weten hoe het werkt op het Binnenhof, ze hebben geen inwerktijd nodig. Ook de SP doet het zo: talentvolle medewerkers komen na een tijdje op de lijst. Soms wordt een vertrekkend Kamerlid daar zelfs opgevolgd door zijn medewerker. Politiek

CDA en VVD trokken de LPF het kabinet in. Ze merkten al gauw dat dit niet werkte. Na drie maanden viel het kabinet en de LPF zakte terug van 26 zetels naar acht. Daarna liet ook Geert Wilders met zijn PVV zien dat stabiele deelname aan een coalitie voor zon partij niet mogelijk is. Pim Fortuyn werd vermoord. Mensen die hem goed kenden, zeiden dat hij er waarschijnlijk al snel genoeg van zou hebben gehad. Hij stelde minister-president te zullen worden, maar polste voor de zekerheid alvast oud VVD-leider Hans Wiegel. Ook Thierry Baudet kondigde aan premier te worden - al had-ie er eigenlijk geen zin in, zei hij erbij. Het was een offer dat hij moest brengen. Voor Nederland. Luister terug |Jaap Jansen | Het nieuwe regeerakkoord Ook Baudet knoopte met Wiegel gesprekken aan. En ook met Frits Bolkestein, die bij Fortuyn nog waarschuwde dat Nederland een pleefiguur zou slaan. Maar toen Baudet speechte over De Uil van Minerva, barstte Bolkestein uit in hoongelach. Het is toch niet te geloven, kraaide hij, Wat een

De programmas die al bekend zijn van VVD, CDA, D66, GroenLinks, SP, PvdA en Partij voor de Dieren beloven één voor één een stevige ruk naar links, met een grote rol voor de overheid. We zitten midden in een crisis, er is geen tijd te verliezen. Om de gebruikelijke ellenlange kabinetsformatie te voorkomen, zou het regeerakkoord heel modern - geschreven kunnen worden door een robot. Ingrediënten, behalve de programmas: de algoritmen van Den Haag. Gebaseerd op bestaand beleid, de nieuwe politieke verhoudingen en wat elke partij als het er op aankomt écht belangrijk vindt.Lagere belastingen En ziedaar! 'Zo komen we samen uit de coronacrisis', schrijft de robot in de inleiding. Investeren in onderwijs, werk, welzijn en innovatie! Het regeerakkoord 2021-2025 kondigt lagere belastingen aan voor de middeninkomens, een hoger minimumloon, minder toeslagen want die zijn dan ook minder nodig, terugkeer van de basisbeurs voor studenten en een zeer omvangrijk woningbouwplan. Luister terug | Jaap Jansen | De Tweede Ka

Nu gaat het mij hier niet om Kamerleden die ook na vier jaar nog geen begin van talent hebben laten zien. Het gaat om ervaren en alom als deskundig erkende parlementariërs. Die vertrekken ook. En niet altijd naar eigen wens. Zo werd bij het CDA oud-officier van justitie Chris van Dam onverkiesbaar geplaatst, terwijl de CDA-fractie nauwelijks juridisch deskundigen telt. En dat is extra vreemd, waar een van de hoofdtaken van het parlement die van medewetgever is. Bij D66, dat net als het CDA nu 19 Kamerzetels heeft, keren van de oude negentien van vier jaar geleden slechts negen terug. Wie zo drastisch vernieuwt loopt het gevaar dat straks na de verkiezingen en de kabinetsformatie - twee derde van de Kamer uit novieten bestaat. Het parlement als inwerkstage.Coulance Die drang naar vernieuwing is in veel partijen geïnstitutionaliseerd: in het reglement is opgenomen dat een Kamerlid na enkele periodes alweer moet opkrassen. Femke Halsema kon pas een vierde keer lijsttrekker worden nadat GroenLinks dispensatie

Wat bleek? Alle fractieleiders en ministers die ik sprak zouden 'oh ja, zeker, geen twijfel' voor Clinton kiezen. Op twee na, maar die waren dan ook van orthodox-christelijke snit. Heel af en toe hoorde je destijds iemand al wel eens stellen dat Nederland een eenpartijstaat was, maar hier klopte het. Waren wij niet allemaal Democraten? Dat velen van ons later nog wel eens zouden terugverlangen naar de oude Bush die keurige, gematigde Republikein die Europa begreep en ons nooit zou vergeten dat vermoedde toen nog niemand. Uit een onderzoek van Maurice de Hond bleek afgelopen weekend dat de achterban van Thierry Baudet in overgrote mate Trump zou stemmen. En die van Wilders voor een belangrijk deel ook. Bij de overige partijen bereikt Joe Biden met een landslide het Witte Huis. Sinds Clinton versus Bush is de komst van populistisch rechts de grootste verandering, niet onze blik op Amerika. In welke bubbel ik me ook begeef, bijna overal hoor ik vertwijfeld: hoe kan dat toch, dat zon Trump president wordt?

Voor Rutte veranderde onverwacht alles toen de Turkse minister van Buitenlandse Zaken voor zijn eigen campagne wilde optreden voor Turken in Nederland. De verhouding met Turkije was gespannen en Rutte waarschuwde: kom niet naar Nederland! Veel gedoe. Scheldpartijen uit Ankara, een landingsverbod in Nederland. En een Rotterdamse visite van de minister voor Familiezaken werd afgebroken door de Dienst Speciale Interventies. Luister terug | Kabinet met met helder mondkapjesverhaal komen Rutte steeg in de peilingen, van de PVV als mogelijk grootste partij was plotseling geen sprake meer. Wilders kreeg uiteindelijk één zetel meer dan Buma van het CDA, die ten opzichte van de peilingen ook moest inleveren.Oplaaiend vuur Ik moest hieraan denken toen het vuur tussen Turkije en Nederland deze week opnieuw oplaaide. Na de vreselijke moord op een Franse leraar en de felle reactie van president Emmanuel Macron het oprollen van organisaties en het sluiten van radicale moskeeën bracht president Erdogan geen medeleven e

Het kan niet anders: dit moet de kamer zijn van een man met ambitie; iemand die het land wat zeg ik, de wereld wil veroveren en veranderen. Met soft power en met hard power. Ik ben terechtgekomen op NPO1, in een televisieportret van Wopke Hoekstra, minister van Financiën. Ivo Niehe is er twee keer uitgebreid op uitgetrokken. Eerst in februari, voor corona, en opnieuw een week of wat geleden. Mocht hij weer langskomen? Tuurlijk! Wopke samen met zijn Liselot in de keuken, Wopke op het ministerie, Liselot over haar dokterspraktijk. Luister terug |Jaap Jansen | Het mondkapje In dezelfde week op het minder bekeken RTL4 een profiel van Hugo de Jonge, de CDA-minister, die lijsttrekker werd nadat Hoekstra zich tot veler verbazing op het laatste moment terugtrok. Rooijakkers over de vloer. Zelfde formule: keuken met partner, hier de tienerkinderen erbij, wandelen, kijk op het leven, ambities. Art overhandigt De Jonge een taart in de vorm van een Bloemschoen zijn bijnaam in de Haagse wandelgangen.Berlijnse Humbol

In zijn wekelijkse persconferentie preludeerde hij vrijdag al op forse maatregelen. 'Ik kijk vrij nuchter naar het netto-effect', zei Rutte, nadat hij zich verontschuldigde dat hij het niet zijn taak vindt opvattingen te hebben over het gedrag van mensen. 'Ik ben niet jullie leider', zei hij de afgelopen tijd vaak, Ik ben geen dictator. Rutte, de liberaal, wijst ons liever op onze eigen verantwoordelijkheid. Hij straalt irritatie uit. En als een journalist van het AD dat opmerkt, is hij daar geïrriteerd over. 'Ik probeer urgentie uit te stralen', zegt Rutte. 'Irritatie vreet energie, daar houd ik helemaal niet van, energievreters. Ik ben oprecht ook niet geïrriteerd.' Even later hekelt hij de televisie-talkshows: 'Stop debating our measures!'Overzicht, controle Rutte houdt van overzicht en controle en van efficiënt vergaderen, schrijft NRC-redacteur Petra de Koning in haar nieuwe boek over Mark Rutte, deze week tien jaar premier. Door het virus is de controlfreak de controle kwijt. Luister terug | Jaap Ja

In zijn ziekenhuiskamer slaat Trump het geërgerd gade. Ik voel me lekkerder dan twintig jaar geleden, twittert hij. De drugs hebben hun werk gedaan, maar zo ziet Trump dat niet. Hij maakt een rondje langs de fans die al een paar dagen voor de deur op hem wachten en wil terug naar huis. Hij gáát terug. Ziekte? Hoezo, ziekte? Lees ook | De Beste Stuurlui | Hij valt na één weekje crisis al om, weg met die man! Vanuit Nederland kijken we er met gêne naar. Hebben wij hier ooit zoiets aan de hand gehad? Eerder het omgekeerde. Toen minister-president Jan Peter Balkenende wekenlang was uitgeschakeld wegens een infectie aan de voet, klonk in de Haagse wandelgangen de suggestie dat hier sprake was van aanstelleritis. Geenszins: de infectie had fataal kunnen zijn. Het was kantje boord, bleek later. Uit de politiek Een ingebeelde zieke hebben we ook gehad. GroenLinks-Tweede Kamerlid Tara Singh Varma werd door haar fractieleider Femke Halsema in een rolstoel naar de Grote Vergaderzaal gereden. Ze had een ongeneeslijk

Dat gebeurde tijdens een Kamerdebat waarin Jesse Klaver hem opriep alle mondkapjes die hij maar kon vinden te vorderen. De minister zegde toe. Even later werd hij afgevoerd. De oproep van Klaver was niet slim en de toezegging ook niet. Als je overweegt te vorderen moet je daar niet in het openbaar over praten. Want dan valt er niets meer te vorderen. Luister terug | Jaap Jansen | Baudet krijt niets Het mondkapje is symbool geworden voor het beleid. Het kabinet begon sterk, met regelmatige persconferenties en de televisietoespraken van de premier en de koning. Ook mooi was dat Mark Rutte, Hugo de Jonge die het al snel van Bruins overnam - en Jaap van Dissel van het Outbreak Management Team ons deelgenoot maakten van hun tastend zoeken naar de beste methode om het virus te stuiten. En dat er heel Nederlands vaak een beroep werd gedaan op de eigen verantwoordelijkheid. Dat ging aanvankelijk ook goed: 90 procent van de Nederlanders volgde de adviezen. Uit de laatste peiling die het kabinet hierover heeft l

Die is druk bezig met zijn laptop. Eerst monstert hij minutenlang fotos van zichzelf. Daarna een scherm met lekker handig alle sociale media naast elkaar. Dan even een langere tekst en daarna weer fotos. Zelfs als het in de zaal spannend wordt bijvoorbeeld wanneer zijn belangrijkste concullega Geert Wilders zijn politieke leepheid botviert in een interruptiespervuur zelfs dan verandert in Baudets ritme niets. Beide dagen komt hij pas tegen het einde aan het woord: het lot van een tweemansfractie. Zijn woorden komen me bekend voor. De ravage van tien jaar Rutte had ik dat boek niet in de kast staan onder de titel De puinhopen van acht jaar Paars? Nederland eerst was dat niet de slogan van Donald Trump, America first? En Klaas Winterslaap? Sleepy Joe. Baudet copycat.Gimmick Hij heeft een gimmick. Een voor een toont Baudet grafieken waaruit moet blijken hoe groot de puinhopen van acht jaar Paars, eh de ravage van tien jaar Rutte is. Van die grafieken klopt niet veel. Vaak is de verticale as nogal vaag,