Informações:
Sinopse
Politiek verslaggever Jaap Jansen licht de tegels op het Binnenhof.
Episódios
-
Opinie | Stop met dat anti-groei-denken
29/07/2021 Duração: 02minIk kan me hier enorm over opwinden. Vijftig of honderd jaar geleden dachten veel mensen in ons deel van de wereld waarschijnlijk ook al dat ze alles al hadden wat ze zich konden wensen. Ik ben heel erg blij dat de economische groei toen niet in de ban is gedaan. Mijn leven is toch echt een stuk gerieflijker dan dat van mijn voorgeslacht. Ik vind het onvoorstelbaar arrogant te veronderstellen dat we nu een soort hoogtepunt van vooruitgang hebben bereikt. In mijn jeugd bestonden mobiele telefoons niet. Ik heb dat toen niet als een gemis ervaren. Maar nu ze er wel zijn, wil ik niet meer zonder. Als we nu zouden besluiten dat we geen economische groei meer willen, ontzeggen we toekomstige generaties een hoger welvaartsniveau dan het onze. We zouden de eerste generatie zijn die zon beslissing zou nemen. Het gekke is dat veel mensen denken dat het anti-groei streven juist in het belang van toekomstige generaties is. Wat anti-groei-denkers ook vergeten is dat toenemende welvaart ons juist in staat stelt beter voo
-
Opinie | Sigrid Kaag, minister van Financiën
15/07/2021 Duração: 02minVan Mierlo bleef alleen niet zo bereikbaar. Als vicepremier op Buitenlandse Zaken was hij altijd weg, vaak onbereikbaar voor de top van het kabinet en van zijn partij. Van Mierlo was in die vier jaar maar liefst 26 keer voor langere tijd op reis, weg uit Nederland. En communiceren ging toen nog met vaste telefoon en fax. Mobieltjes waren er nauwelijks, laat staan Whatsapp of Zoom. Het gevolg was dat Van Mierlo steeds achter de feiten aanliep. Binnenslands moest hij halsoverkop worden bijgepraat en als hij zich concentreerde op het vicepremierschap, kregen de diplomaten weer te weinig aandacht. Al na een jaar dwong premier Kok Van Mierlo om Hans Wijers - minister van Economische Zaken - aan te wijzen als vervanger. Toen D66 na Paars I van 24 zetels terugviel naar veertien, was er voor Van Mierlo geen plaats meer in het kabinet. Onderhandelaar Thom de Graaf moest het hem vertellen. De oude leider had zwaar de pest in. Sinds 25 mei is Sigrid Kaag minister van Buitenlandse Zaken. Net als voor Van Mierlo: haar
-
Opinie | Rechtsstaat en democratie
08/07/2021 Duração: 02minEn als een Kamerlid een medewetgever - na zeven jaar procederen definitief veroordeeld wordt wegens groepsbelediging en dan alleen maar zegt: Ik ga mij hier niets van aantrekken, deze uitspraak bestaat voor mij niet, dan zijn we ver heen. Datzelfde Kamerlid pleit trouwens voor nieuwe verkiezingen omdat de uitslag hem niet bevalt. Tot zover de rechtsstaat en de democratie. Laat deze gebeurtenissen een aansporing zijn om in de kabinetsformatie blokkades te laten vallen en eindelijk echt met elkaar te praten. Want, zoals oud PvdA-leider Lodewijk Asscher gisteren zei in NRC: De formatie heeft iets van een schildpad die onderweg in slaap is gevallen. Gelukkig was er deze week een lichtpuntje. Het nieuwe CDA-Kamerlid Derk Boswijk kwam tot de conclusie dat inkrimping van de veestapel onvermijdelijk is. Dat ene zinnetje is voor het CDA toch altijd gezien als de beschermer van het boerenbelang - een moedig zinnetje. Boswijks voorganger Jaco Geurts en later lijsttrekker Wopke Hoekstra hesen de oorlogsvlag toen D66
-
Opinie | Nieuwe politieke cultuur
01/07/2021 Duração: 02minEen korte formatie is het nu al niet meer. Nu de liberale leiders Mark Rutte en Sigrid Kaag aan tafel bij Mariëtte Hamer begonnen zijn met het schrijven van een document op hoofdlijnen dat de basis moet worden voor onderhandelingen met meer partijen, zullen we voorlopig niet veel meer horen van de kabinetsformatie. Sterker: informateur Hamer mag bij de deur van Binnenhof 2 niet zomaar meer tussentijdse mededelingen doen. Over elke tussentijds verslag, zelfs aan de koning, moet ze eerst Kamervoorzitter Vera Bergkamp raadplegen, blijkt uit het contract dat beiden hebben ondertekend. Weg is de transparantie waar de Tweede Kamer bij de start van de formatie nog zoveel nadruk op legde. Behalve transparantie zal ook die andere gewenste vernieuwing er waarschijnlijk niet komen: een kort en bondig regeerakkoord. Wat ook de samenstelling wordt van het nieuwe kabinet, er zullen altijd partijen in zitten die geen belang hebben bij regeren op hoofdlijnen. Nu er nog geen missionair kabinet is en de regeringsfracties zic
-
Opinie | De sociale partners zijn het eens, nu de politiek nog
24/06/2021 Duração: 03minIn de dikke stapel stukken bij het eindverslag van de informateur was één A4-tje het interessantst. Het verslag van het gesprek met de voorzitters van de Stichting van de Arbeid, Tuur Elzinga en Ingrid Thijssen. Die Stichting is het overlegorgaan van werknemers en werkgevers. Als zij het in tijden van crisis eens kunnen worden, is redding nabij. Het pregnantste voorbeeld is het Akkoord van Wassenaar uit 1982. Ook een A4-tje, waarop toen Wim Kok en Chris van Veen arbeidstijdverkorting afspraken in ruil voor loonmatiging. Het hielp het eerste kabinet Lubbers het land financieel en sociaal weer op de been te krijgen. Elzinga en Thijssen, allebei nieuw aan het hoofd van respectievelijk FNV en VNO-NCW, zijn het eens over de koers: er moet geïnvesteerd worden en voorlopig niet bezuinigd. Daarnaast noemen ze een aantal hardnekkige problemen die ook volgens de zes partijen van Hamer acuut zijn. En de werkgevers vinden dat ons vestigingsklimaat niet langer afhangt van fiscale concurrentie - voor VNO-NCW en VVD nog ho
-
Opinie | Gelukkig hebben we de plaatjes nog
17/06/2021 Duração: 02minZon stickeralbum is tekenend voor de inhoudelijke armoede waar de voormalige grote volkspartijen in beland zijn. Waar is het grote debat, de discussie over inhoud? Welke typische, herkenbare vertegenwoordigers die ideologisch nog ergens voor staan kunnen we nog spontaan noemen? Gelukkig hebben we de plaatjes nog! De afgelopen zaterdag uit het CDA vertrokken nummer 2 Pieter Omtzigt produceerde een lijvig document over zijn belevenissen in en met de partij. Het verhaal van iemand die ziek is, klonk het alom in de CDA-top. Met de suggestie dat je er niet te veel waarde aan moest hechten. Misschien klopt niet alles wat Omtzigt beweert, maar hij heeft volstrekt gelijk als hij zijn partij inhoudelijke leegte verwijt. Politieke bloedarmoede waarvan alle traditionele partijen last hebben. Er worden nog wel rapporten geschreven, maar die leiden blijkbaar niet meer tot een diep doorleefd wij-gevoel. Een stevig idee van: hier staan wij voor in de politiek. In de Partij van de Arbeid, waar ze sinds de oprichting in 194
-
Opinie | Thierry’s echoput
10/06/2021 Duração: 02minBaudet bedenkt steeds weer nieuwe varianten. Zo lanceerde hij onlangs ook al het idee om elke politieke partij een eigen provincie te geven. Dan kan na enige tijd worden vastgesteld wie zijn deel van Nederland het beste runt. Voor Forum heeft hij Groningen in gedachte, waarbij hij uiteraard het recht verkrijgt om het overgebleven gas te exploiteren. Het plan van Baudet doet me denken aan Jacobse en Van Es van de Tegenpartij. Die door Koot & Bie bedachte extreemrechtse volksjongens, goudeerlijk, wilden Nederland verdelen naar afkomst van bevolkingsgroepen. Zo gingen de Grieken naar de eilanden, die voortaan Grieksel zouden heten. Drenthe voortaan Turkenburg en de Surinamers gingen naar het Zuiden omdat het daar vaak wat warmer is en wat vrolijker. Jacobse en Van Es zelf zouden in Blankstad gaan wonen, de voormalige Randstad, waar anderen alleen tijdelijk met een pasje binnen mochten. Kolfje naar de hand van Baudet zou je denken. Hij heeft immers ooit gezegd dat Nederland cultureel blank moest blijven. Om met
-
Opinie | De paradox van ‘een zo progressief mogelijk kabinet’
03/06/2021 Duração: 02minDat zo progressief mogelijke kabinet van Kaag is een paradox waarvan D66-oprichter Hans van Mierlo zou smullen. Drie van de vijf partijen noemen zich progressief, maar VVD en CDA hebben binnen zon coalitie de meerderheid: 49 Kamerzetels tegenover 41. Bovendien kunnen VVD en CDA op moeilijke momenten in de Kamer steun verwachten van een rechtse meerderheid. Zó progressief kan dat kabinet dus niet zijn. En als er zoals nu alom gepredikt wordt straks weer alle ruimte is voor politiek debat in de ministerraad, in de Kamer biedt dat VVD en CDA veel kansen. Waar maakt Hoekstra zich druk om? In de PvdA zijn ze er al een beetje beducht voor: als er meer parlementaire vrijheid komt, kan links wel eens iets te vaak het onderspit delven. De PvdA moet in de kabinetsformatie heel veel vastleggen. Geen dualisme, geen dun regeerakkoord, zei de directeur van het wetenschappelijk bureau van de PvdA, Klara Boonstra, maandagavond in een Zoom-gesprek met PvdA-denkers. De ChristenUnie wil liever de oppositie in, net als de
-
Opinie | Hoe de Tweede Kamer zichzelf over de kop werkt
27/05/2021 Duração: 02minRutte heeft nergens last van. Hij wil het liefst kleine kabinetten. Zijn eerste ploeg telde slechts twaalf ministers. En hij ging verkiezingen in met een pleidooi voor het verkleinen van de Tweede Kamer van 150 leden naar 100. Fors uitbreiden is logischer: Nederland heeft naar verhouding het kleinste parlement van Europa. Volgens een rekensom die de grote staatsrechthervormer Thorbecke maakte bij het schrijven van zijn Grondwet van 1848, zou de Kamer nu 384 leden moeten hebben. Luister terug |Jaap Jansen | Een week is een lange tijd in de politiek Maar ook met 150 kan de Kamer effectiever opereren. Coalitiepartijen vinden het volstrekt normaal om over alles te overleggen voordat het kabinet ook maar een brief naar de Kamer stuurt. En de hele Kamer heeft de neiging om tot in de details mee te regeren. De Kamer denkt bovendien dat uitvoeringsinstanties een machine zijn die met een druk op de knop meteen doen wat zij wil. En als dat niet zo is, moet er een debat komen. Liefst vandaag nog.Nuttig instrument Mo
-
Opinie | Het tweede kabinet-Den Uyl
20/05/2021 Duração: 02minHet is paradoxaal. De politiek wil de greep terug op de maatschappelijke ontwikkelingen en is op zoek naar een nieuwe bestuurscultuur. Dus mag Mariëtte Hamer, de koningin van polder, de gesprekken leiden. De polder werd er tijdens de kabinetten Rutte vaak bijgehaald als de politiek grote beslissingen nog niet aandurfde. Inmiddels liggen er zo veel rapporten dat Hamer er voor de samenhang alleen nog maar een nietje doorheen hoeft te slaan. Luister terug |Jaap Jansen | De nieuwe bestuurscultuur moet ook gaan over Ruttes relatie met Europa De weg naar een nieuwe coalitie loopt via moties. Kameruitspraken waarin een routekaart wordt uitgestippeld en moties waarin de Kamer zichzelf en het nog te vormen kabinet opdrachten geeft voor een nieuwe relatie tussen overheid en burgers. Die breed gesteunde moties zijn ingediend door respectievelijk D66 en VVD, PvdA en GroenLinks en door het CDA. De fundamenten waarop verder wordt gebouwd. Met de vijf motie-indieners als meest waarschijnlijke coalitiepartners. Rutte doet
-
Opinie | De 'nieuwe bestuurscultuur' moet ook gaan over Ruttes relatie met Europa
06/05/2021 Duração: 02minOgenschijnlijk zou je denken: kan Europa ons dan helemaal niks meer schelen? Lezen we met Mark Rutte liever een boek over Chopin als de anderen de handen ineenslaan? Zo zit het gelukkig niet. Ook een nationaal herstelplan ontbreekt nog. En het een ligt in het verlengde van het ander. Luister terug |Jaap Jansen | Een nieuwe bestuursstijl? Kalm aan, zegt Sir Humphrey De paradox is dat Nederland misschien wel het meest Europagezinde kabinet krijgt sinds lange tijd. Informateur Herman Tjeenk Willink noteert in zijn eindverslag dat veel grote problemen een Europese dimensie hebben. En waar andere partijen zwijgen over Europa of er alleen in negatieve zin over praten, noemen de fractievoorzitters van partijen die inhoudelijk waarschijnlijk verder gaan praten in hun brief aan de informateur of in hun gesprek met hem het belang van Europa vrijwel allemaal.Actieve Europese politiek Zo acht D66 'versterking van de Europese samenwerking noodzakelijk' en noemt het CDA 'geopolitiek en Europa' expliciet in één adem. D
-
Opinie | Meer dualisme? Dat is makkelijker gezegd dan gedaan
29/04/2021 Duração: 02minDat was 1971. Een schoolvoorbeeld van dualisme. De regering regeert, het parlement controleert. In 1980 was Wiegel vicepremier en de sfeer heel anders. De jonge ambtenaar Herman Tjeenk Willink schreef dat jaar een rapport over regeren. Ik citeer: Bewindslieden hebben de neiging het parlement in zijn dagelijks functioneren eerder te beschouwen als een belemmering in hun pogingen om een samenhangend beleid te voeren dan als essentieel onderdeel van het politieke systeem. Luister terug |Jaap Jansen | Een nieuwe bestuursstijl? Kalm aan, zegt Sir Humphrey Het parlement als een belemmering, precies het beeld dat opwelt uit de vrijgegeven notulen van het kabinet Rutte-III. Dat je zo niet mag denken vond Tjeenk Willink toen al. Op dit moment doet de informateur een misschien wel allerlaatste poging om meer dualisme tussen Kamer en kabinet te bevorderen. De fractievoorzitters willen dat óók, noteerde hij naar aanleiding van de gesprekken die hij voerde.Dikke regeerakkoorden Maar bedoelt iedereen wel hetzelfde? Kame
-
Opinie | Een nieuwe bestuursstijl? Kalm aan, zegt Sir Humphrey
22/04/2021 Duração: 02minNu de Tweede Kamer zich opmaakt voor een dualistisch reveil en van regering en ambtenarij een nieuwe bestuursstijl vraagt, dempen de topambtenaren de verwachtingen. Ze schrijven hoe goed, gezien de omstandigheden, hun 120.000 ambtenaren hun werk eigenlijk doen. Terwijl de coronacrisis alle aandacht vraagt, is er gebrek aan geld en personeel; verouderde ICT en complexe wet- en regelgeving. En dan vraagt de politiek ook nog eens een forse bijdrage aan het herstel van vertrouwen in de overheid! Je hoort ze zuchten.Radicale ideeën De brief is ondertekend door hun voorzitter, Gert-Jan Buitendijk, secretaris-generaal van Algemene Zaken, en verzonden vanuit het Kabinet Minister-President. Opmerkelijk, want is het niet premier Mark Rutte die roept dat hij radicale ideeën heeft over een nieuwe bestuursstijl? Uiteraard hebben de ambtenaren na de toeslagenaffaire en allerlei andere deuken in het vertrouwen - de boodschap begrepen. Maar verwacht niet dat de problemen snel opgelost zijn, schrijven ze. Halsoverkop verbe
-
Opinie | Hoe Tjeenk Willink zijn sublieme strategie uit 1994 opnieuw toepast
15/04/2021 Duração: 03minTjeenk Willink dacht dat ze er in vier weken uit konden zijn. Voor Den Uyl schreef hij een tijdpad. Van politieke en economische oriëntatie naar een voorstel over grote hervormingen. Dan een regeerprogram inclusief departementale herindeling. Gevolgd door onderhandeling over regeerprogram (daar stond vijf dagen voor!). Tot slot zetelverdeling en personen. En als laatste punt, concluderend: Kabinet Den Uyl 2. Laten we het bij de 35-jarige Tjeenk Willink van toen houden op jeugdig optimisme. Dat kabinet kwam er nooit en de kabinetsformatie van 1977 zou met 208 dagen de langste aller tijden worden pas overvleugeld door die van 2017.Iconisch jaar De situatie nu doet denken aan die van een ander iconisch jaar. In 1994 wilde D66 een paars kabinet. PvdA en VVD aarzelden. Bovendien moest het CDA nog bepalen wat het wilde: regeren zoals het gewend was - of na 20 zetels verlies toch maar de oppositie in. Partijen dansten om elkaar heen. Net als nu. VVD en D66 willen regeren, maar het CDA weet het nog niet precies
-
Opinie | De greep naar de macht van Kaag en Hoekstra
08/04/2021 Duração: 02minEen politieke greep naar de macht kan wel. Dat is wat we afgelopen week zagen. Sigrid Kaag van D66 en Wopke Hoekstra van het CDA aasden op het Torentje van Mark Rutte, maar ze werden er op 17 maart niet groot genoeg voor. Hun coup kwam toen Rutte voor de zoveelste keer en nu voor iedereen zichtbaar de waarheid niet sprak. Luister terug | Jaap Jansen | Het telefoonnummer dat nu uitkomst brengt De positie van Sigrid Kaag is versterkt. Uit de verkennersaantekeningen blijkt dat zij een voorkeur heeft voor een kabinet van VVD, D66, CDA, PvdA en GroenLinks. Dat is precies de combinatie die de deur naar Ruttes prolongatie weliswaar dicht, maar niet op slot heeft gedaan. In tegenstelling tot Rutte zette Kaag van begin af aan in op een inhoudelijke start van de kabinetsformatie. De aanwijzing van Herman Tjeenk Willink als informateur komt eveneens uit Kaags koker. Ook Wopke Hoekstras positie is steviger geworden. Hij wacht af en helpt Kaag bij het plaatsen van de schaakstukken. Net als D66 heeft het CDA er nu g
-
Opinie | Het telefoonnummer dat nu uitkomst brengt
01/04/2021 Duração: 02minSinds 2012 ontstond gewoonterecht. Toen wees de Kamer VVDer Henk Kamp aan als verkenner en in 2017 VVDer Edith Schippers. Na hun verslag mochten ze door als informateur. Aan Kamp werd Wouter Bos toegevoegd, Schippers ging solo verder en werd later opgevolgd door Herman Tjeenk Willink. Van de PvdA, maar als oud vice-voorzitter van de Raad van State van iedereen. En met formatie-ervaring sinds de jaren 70. Luister terug |Jaap Jansen | Eindelijk komt de droom van Wiegel uit: Een nationaal kabinet De opdracht die een verkenner meekrijgt is eenvoudig: ga na welke combinatie van partijen bereid is te gaan onderhandelen over de vorming van een nieuw kabinet. De vraag is dan: wie kan die taak het beste op zich nemen? Dat hangt af van de politieke omstandigheden. Henk Kamp was demissionair minister en zou, naar later bleek, ook minister worden in het nieuwe kabinet. Geen probleem, want in 2012 was snel duidelijk dat VVD en PvdA met elkaar wilden. Meteen na de verkiezingsuitslag zaten Mark Rutte en Diederik Samsom
-
Opinie | Eindelijk komt de droom van Wiegel uit: een nationaal kabinet
25/03/2021 Duração: 03minZodra de stembussen gesloten zijn begint voor echt gehaaide spelers van het politieke spel de campagne al richting de volgende verkiezingen. Vandaar dat VVD-leider Mark Rutte meteen een pleidooi hield voor praten met JA21. Dan kan hij later zeggen dat het aan hem niet gelegen heeft. VVD'ers die heel dicht bij Rutte staan, zoals Uri Rosenthal en Henk Kamp, deden de afgelopen dagen weinig moeite hun ergernis hierover te verbergen. Luister terug |Jaap Jansen | Regeren met de SP Rosenthal doorzag het desgevraagd meteen als 'onderdeel van het politieke spel'. En Kamp mopperde: 'op rechts hebben we alleen maar ruzie en gescheld gezien en Joost Eerdmans was al van zeven partijen lid.' Ruttes geknuffel met een partij waarvan de voorlieden zogenaamd grapjes maken over 'dobbernegers' en serieus voorstellen halal-slagerijen te verbieden is niet bepaald staatsmanwaardig.Zo progressief mogelijk CDA-leider Wopke Hoekstra suggereerde eerst afstand te willen houden. Maar binnen de kortste keren liet hij doorschemeren me
-
Opinie | Een verrassende en lastige verkiezingsuitslag
18/03/2021 Duração: 03minZon gamechanger heeft zich in de verkiezingscampagne van 2021 niet voorgedaan. Maar onder de radar blijkt ook nu het eerste grote televisiedebat bij RTL bepalend te zijn geweest. Sindsdien ging Rutte in de peilingen omlaag, Sigrid Kaag van D66 omhoog en wist het CDA met Wopke Hoekstra de juiste route niet meer te vinden. Lees ook |Jaap Jansen | De leegte rond Rutte voor de VVD De VVD is verguld met haar zetelwinst. Toch bleef voor Rutte zeker ook gezien de afbladdering van het CDA en andere middelgrote partijen een echte premierbonus uit. Zijn grootste electorale succes 41 zetels stamt alweer uit 2012. Sigrid Kaag De echte winnaar van deze verkiezingen is Sigrid Kaag. Voor het eerst in de geschiedenis geldt voor D66 dit keer niet regeren is halveren. Met deze uitslag plaatst Kaag zich in het rijtje Jan Terlouw, Hans van Mierlo en Alexander Pechtold. Door zich te positioneren voor het premierschap wat Van Mierlo nooit durfde maakte Kaag D66 de tweede partij. Wopke Hoekstra was voor veel CDAers de dro
-
Opinie | Een week is een lange tijd in de politiek
11/03/2021 Duração: 03minAls je de VVD-verkiezingsspotjes mag geloven, denken veel Nederlandse Nederlanders er ook zo over. Niet dat de geïnterviewde gewone mensen nu zon fan zijn van Mark Rutte, maar hij heeft deze crisis toch goed gemanaged en het einde is nog niet in zicht. Dit blijkt ook uit interne peilingen die rondgaan op de Haagse burelen: zolang covid-19 nog niet achter de rug is, houden we het op Rutte. Zelfs de groeiende kritiek op het coronabeleid lijkt hem niet te deren. Hij doet het goed, zeiden veel ondervraagden afgelopen weekend in het buurtonderzoek van NRC.Regeren is campagnevoeren Rutte voert campagne. Maar, proclameerde hij voordat de verkiezingskoorts losbarstte: Alleen als het mogelijk is naast mijn hoofdtaak. Regeren is óók campagnevoeren, zei premier Ruud Lubbers ooit in kleine kring. Kenners weten: Rutte volgt hier de Rosegarden strategy: terwijl de concurrentie het land doortrekt, tekent de president wetten - af en toe onderbroken door een belangrijke mededeling in de tuin van het Witte Huis. En het beleid
-
Opinie | De leegte rond Rutte als risico voor de VVD
04/03/2021 Duração: 02minVeel VVD-kandidaten voor de Kamer werken nu al op het Binnenhof in een ondersteunende functie. Maar goed dat lijsttrekker Mark Rutte ooit personeelsmanager was bij een pindakaasfabriek. Dat helpt als je een gering aanbod aan personeel optimaal moet inzetten. In de VVD hangt alles nu van hem af. Door in het Radio 1-debat zelf de aanval te kiezen, vermeed hij dat zijn kwetsbaarheid bloot kwam te liggen. Bij RTL leek Rutte nerveus, in peilingen verliest hij iets van zijn glans nu corona en crisismanagement niet meer het enige thema is. Weerloos Ruttes zwakke plek werd zichtbaar toen bij RTL een gewone burger hem ter verantwoording riep over zijn rol in de kindertoeslagaffaire. Waarom bent u nog niet afgetreden? Gaat u dat alsnog doen als het over een jaar niet is opgelost? Je kunt dan als politicus alleen maar begrip tonen; verder ben je weerloos. In VVD-kring werd flink gevloekt. Ik ben die 'I feel your pain'-shit zo zat, twitterde voormalig partijstrateeg Mark Thiessen. Luister terug | Jaap Jansen | hierry