Bernard Hammelburg | Bnr

Neem Nederland. In de jaren zestig ging onze textielindustrie ten onder aan lage lonen in Italië, Oost-Europa en Azië. Twintig jaar later gaven Japan en Zuid-Korea - met wat bij ons dumpprijzen werd genoemd de Nederlandse grote scheepsbouw een doodklap. De laatste megawerf, RSV, was lange tijd vergeefs met kolossale subsidies overeind gehouden, maar het was weggegooid geld. Geen mammoettanker die nog op een Nederlandse werf wordt gebouwd. En is het bieden van super lage belastingen aan buitenlandse bedrijven, zoals Nederland doet, niet ook gewoon een vorm van handelsoorlog? De kans dat deze nieuwe handelsoorlog er echt komt, is klein. Donald Trump maakt zijn kiezers in staalstaten als Pennsylvania ongetwijfeld blij met de belofte 25 procent invoerrechten te gaan heffen op import, maar de dreigende represailles van de Europese Unie jagen het Congres de stuipen op het lijf. De extra tarieven van 25 procent op Amerikaanse producten zijn slim gekozen: onder andere whiskey uit Kentucky, de thuisstaat van Mitch

Er is ongetwijfeld een verband tussen de verliefdheid op wapens en de massaschietpartijen, waarvan er meer plaatsvinden dan er dagen in het jaar zijn. Het grondrecht op wapenbezit is de bevestiging van die liefdesverklaring. Of, zoals Wayne LaPierre, voorzitter van de wapenlobby NRA National Rifle Association het zegt: berg je voor de Europese socialisten die ons overnemen, het bezit van een wapen is synoniem aan vrijheid. Wie aan dat grondrecht komt, ondermijnt in zijn visie de kern van de samenleving. Wij zeggen: de belangrijkste taak van de overheid is de veiligheid van de burger. Volgens de NRA ligt die taak bij de burger zelf, en daarvoor heeft hij een wapen nodig. Toch gebeurt er in de discussie over wapens nu iets nieuws: het bedrijfsleven bemoeit zich ermee. De actiegroep #BoycotNRA heeft opmerkelijk succes. Banken en verzekeraars distantiëren zich van de NRA, door te stoppen met voordelige tarieven en goedkope creditcards. Hotelketens, autoverhuurbedrijven en luchtvaartmaatschappijen Delta en Uni

De vervolging van de Armeniërs door het Ottomaanse Rijk is uitstekend gedocumenteerd en ook toen, aan het eind van de Eerste Wereldoorlog, in 1918, het moderne Turkije ontstond, ging de massamoord tot 1922 door. Naar schatting anderhalf miljoen Armeniërs vonden op de meest gruwelijke wijze de dood. De Armeniërs werden, als christenen, gehaat door de moslimmeerderheid en verdacht van het heulen met christelijke vijanden, zoals Rusland. Natuurlijk waren er Armeniërs die terugvochten, en dus houdt de Turkse regering al 103 jaar vol dat er deugdelijk historisch onderzoek nodig is om de ware toedracht te reconstrueren. Turkije vermijdt trouwens ook het gebruik van het begrip Holocaust. Geen idee hoe je ammehoela in het Turks zegt, maar omdat deze zwarte bladzij weer eens op onze eigen, Nederlandse agenda staat, houd ik het lekker op ammehoela. Heel goed dat de Tweede Kamer een motie heeft aangenomen om, net als Frankrijk, Rusland en België en een hele hoop andere landen, het beestje formeel en officieel bij de n

Toen Rusland in 2015 plotseling in Syrië de luchtmacht werd voor Assad en Hezbollah, op gezag van Iran Assads grondleger werd, zag Israël onmiddellijk het gevaar. Ooit zou Assad winnen en dan zouden Hezbollah en Iran vanuit nieuwe bases in Syrië de pijlen richten op Tel Aviv en Haifa. De Israëliërs maakten toen een geheime deal met Poetin: zij zouden de resultaten van hun dagelijkse spionagevluchten boven Syrië met de Russen delen, in ruil voor een toezegging dat Poetin Iran en Hezbollah zou afhouden van acties tegen Israël. Dat Israël stelselmatig in Syrië Hezbollah-raketten wegbombardeert, is geen nieuws. Dat er nu Iraanse bases in Syrië zijn en dat Israël zich ook daartegen richt, is wel degelijk nieuws. Het is Poetin die Iran nu inderdaad onder druk zet, waarbij opmerkelijk is dat ook Assad van die Iraanse bases af wil. Meevechten tijdens zijn oorlog, prima. Maar nu hij wint, wil ook Assad de Iraniërs kwijt. In dit spanningsveld speelt Amerika totaal geen rol. Trump wekte, door de erkenning van Jeruza

Het is de waanzin ten top. Het krioelt van de bewijzen dat het antisemitisme in Polen vóór, tijdens, en zelfs na de oorlog toen er zowat geen Jood meer over was welig tierde. Er waren Polen die actief aan moordpartijen hebben deelgenomen, of die de bezetter een helpende hand boden. Is dat zo vreemd? Nee, het gebeurde in alle landen die door nazi-Duitsland waren bezet. In Nederland, bijvoorbeeld, had je de NSB. De vaak foute Nederlandse politie en mensenjagers die voor elke aangegeven Jood 7,50 gulden ontvingen het zogenaamde kopgeld. Nederlandse politieagenten arresteerden Joodse en niet-Joodse onderduikers. Nederland, en ook bijvoorbeeld Frankrijk, zijn in de loop van de jaren veel eerlijker geworden over de rol van hun eigen land en bevolking. Dat is verstandig, want juist daardoor krijgen diegenen die zich hebben verzet een nóg eervoller plaats in de geschiedenis. In alle bezette landen waren er helden, misschien wel nergens zoveel als in Polen. En behalve drie miljoen Poolse Joden, werden er ook drie

Die boze Groningers snappen we allemaal, dus Slochteren sluiten is een goed idee. Maar stoppen met aardgas, ook import? Dat snap ik niet. Ja, als de hele wereld dat deed, maar in Amerika, Azië en de meeste Europese landen wordt aardgas, vergeleken met olie en kolen, nog steeds gezien als een knuffel. Duitsland is er totaal verslingerd aan en zet zijn kaarten op toenemende, gigantische invoer uit Rusland. Ook België ziet aardgas als beste brandstof onder het niet-hernieuwbare aanbod. Dus waarom moet je in een nieuwbouwwoning in Nijmegen of Woerden krankzinnige, peperdure capriolen uithalen om je piepers te koken? Waar is de logica? We zijn niet zo goed in de logica. Autos moeten en zullen elektrisch mij best, trouwens. Maar waarom beginnen we niet met de scheepvaart? Eén zon groot cargoschip veroorzaakt net zoveel verontreiniging als 50 miljoen autos. Dus vijftien grote cargoschepen vervuilen net zoveel als alle autos ter wereld. En dan de luchtvaart, een andere mega-vervuiler die niet onderdoet voor s we

Met nadruk kreeg team-Trump in 2017 de oekaze om het stadje in de Alpen te mijden, want een fatsoenlijke Trumpiaan werd niet geacht zich te begeven onder zon elitaire meute van miljardairs, hautaine staatshoofden en regeringsleiders en voor de gelegenheid opgetrommelde filmdivas en popsterren. Dit jaar zijn dat trouwens Cate Blanchett en Elton John. En nou gaat Trump toch, voor een toespraak die al die miljardairs, staatshoofden en regeringsleiders met samengeknepen billen afwachten. Niet dat het iets uitmaakt, want ook de 47ste editie van dit prestigieuze Alpenfestijn zal, net als de 46 voorgaande, niets concreets opleveren. Net als altijd is het thema weer lekker zweverig: Het creëren van een gezamenlijke toekomst in een verdeelde wereld. Staatshoofden en regeringsleiders en hun medewerkers krijgen vrijkaartjes, maar dat zijn er maar 300. De 1.900 deelnemende CEOs, oligarchen, gesponsorde hoogleraren en trendwatchende orakels hebben de ticketprijs van 50.000 tot een half miljoen euro over voor deze jaar

Een hele ploeg dikbetaalde VN-functionarissen en diplomaten in Parijs slijt zijn dagen over de vraag of een Noorse fjord erfgoed is het antwoord is ja en of een wildreservaat in Oman dat ook is antwoord: eerst wel, maar toen weer niet. Unesco kent ook zogeheten immaterieel cultureel erfgoed'. Daaronder valt bijvoorbeeld opmerkelijk veel voedsel, zoals de Mexicaanse, Mediterrane, Japanse en Franse keuken, Kroatisch gemberbrood en Turkse koffie. De Franse president Macron wil nu dat de baguette cultureel erfgoed wordt. Dat beroemde stokbrood waarmee de gemiddelde Fransman vanuit de bakkerij onder de oksel naar huis sprint, want na een uur is het zo oud dat je er iemand de hersens mee kan inslaan. De Fransman eet stokbrood bij de maaltijd, om te soppen of zijn bord schoon te vegen. En wat heeft Nederland voor het eerst op de lijst van immaterieel cultureel erfgoed laten zetten? De ouderwetse molenaar. Minister Ingrid van Engelshoven van Cultuur heeft zich er enorm voor ingezet. Ja, het is een uitstervend b

Is het moeilijk om tot ons Genootschap te worden toegelaten? Jawel, maar perfect hoef je er niet voor te wezen. Zo beweerde ons lid Donald J. Trump dat het jammer was dat president Andrew Jackson niet beter zijn best had gedaan om de Amerikaanse Burgeroorlog te voorkomen. Toen die oorlog uitbrak, was Jackson al zestien jaar dood, maar een kniesoor die daarop let. Zon kleinigheid ziet ons Genootschap van Genieën echt wel door de vingers. Wij zijn als Genootschap erg teleurgesteld dat de Mainstream Media zulke nare dingen over ons lid Donald J. Trump schrijven. Zoals de suggestie dat hij nooit een boek leest en heel veel hamburgers eet. Waar staat dat een genie heel veel boeken moet lezen, of geen hamburgers zou mogen eten? Of dat hij zou moeten luisteren? Ben je gek, als genie kun je die coterie van zeurende adviseurs missen als kiespijn.Of de discussie dat ons lid Donald J. Trump lijdt aan een ernstige handicap: het Dunning-Kruger effect. Dat beschrijft de wijze waarop de minst competente mensen hun vaardig

In 2009 ging het niet om enkele duizenden demonstranten, maar om miljoenen, en de opstand van de zogenoemde Groene Beweging duurde maanden. Toen maakten wij de fout te denken dat de oppositie onze steun zocht en ons gedachtegoed deelde. Maar hun protest was niet pro-Amerika, of pro-Europa, het was anti-ayatollah. Sterker nog: de oppositieleider destijds, Hoessein Mousavi, was de eerste negen jaar na de Iraanse revolutie premier, en bleef altijd fel antiwesters. Het regime maakte dankbaar misbruik van onze luidruchtige sympathie voor de Groene Beweging, door erop los te gaan met de beschuldiging dat natuurlijk de Amerikaans-Israëlisch-Britse driehoek achter de opstand zat. Wij maakten een historische fout door het regime de hakbijl aan te reiken. En zo zit een stel hoogbejaarde, corrupte geestelijken, met middeleeuwse opvattingen, nog steeds aan de knoppen. In een situatie die een beetje op die van 2009 lijkt, moet je dus je lesje hebben geleerd. Niet, dus. Trump, die twittert dat dictaturen niet eeuwig blij

Eerst de sukkelaars. Op 1 Theresa May, die gokte op verkiezingswinst, maar verloor. Ze kijkt voortdurend als een getergde schooljuf die sommetjes op het schoolbord schrijft, maar zelf niet kan rekenen. Afgelopen week maakte een Poolse tolk een grappige freudiaanse verspreking, door haar tijdens een bezoek aan Warschau mevrouw Brexit te noemen in plaats van mevrouw May. Ze wordt platgewalst tussen potsierlijke populisten in haar eigen partij en een spijkerharde Europese Unie. Haar onvermijdelijke afscheid zal voor iedereen, haarzelf incluis, een opluchting zijn. Verliezer 2: Angela Merkel. Zwaar gehavend door de arrogantie van de macht Ook zij rekende op stevige verkiezingswinst, maar verloor, en moet nu de vernedering ondergaan van onderhandelen met de sociaaldemocraten, die nog veel harder onderuit gingen, maar uiteindelijk de troefkaarten in handen hebben. Dan de toppers. Ik zie er drie. Bashar al-Assad, de Syrische president, scoort hoog. Van de westerse wereld moest en zou hij verdwijnen, maar Rusland

Ik heb een beter idee: geef Oost-Europa zijn volledige Nutella-rechten. Stop de discriminatie. Want, ja, Oost-Europa krijgt inferieur voedsel. In de Nutella zit minder cacao, in de vissticks minder vis, in Coca-Cola minder Coca-Cola. Binnen de Europese Unie, waar je wordt doodgegooid met begrippen als gelijkheid, transparantie, fatsoenlijke labeling, gelijk speelveld en gelijke behandeling, worden miljoenen consumenten opgelicht waar ze bij staan. Landen als Slowakije, Hongarije en Polen slaan met regelmaat met de vuisten op de poorten van Brussel, maar Oost-Europa blijft, zoals de Tsjechische minister van landbouw het noemt, de vuilnisbak van Europa. De Poolse krant Gazeta Prawna noemt het grutter-racisme. Als het nu de eerste keer was dat deze kwestie aan het licht kwam, konden de Brusselse ambtenaren zich nog verschuilen achter een Brusselse ambtenarensmoes. Maar de kwestie loopt al maanden. En de media, bijvoorbeeld RTL, hebben de Nutella-discriminatie al eerder aangekaart. Resultaat: nul. Als je echte

Wat misschien iets vertelt over de smaak en het inzicht van die kennis, maar die zijn in elk geval beter dan die van het comité dat de Nobelprijs voor de Vrede uitreikt. Waar háált dat stelletje bekrompen relikwieën uit de jaren 70 toch elke keer weer zijn kandidaten vandaan? De Verenigde Naties, de Europese Unie, Aung San Suu Kyi, Barack Obama en dan nu de Internationale Campagne ter Afschaffing van Kernwapens. Beatrice Fihn, de Australische leidster van de Campagne die de Nobelprijs in ontvangst nam, zei dat we maar één driftbui verwijderd zijn van totale vernietiging, wat er bij de internationale media inging als een borrel bij een corpsstudent. Het ging natuurlijk over Kim Jong-un en Donald Trump, die je zeker kunt verwijten een eng machtsspel te spelen, maar die echt niet in een driftbui met rode kop naar die beruchte knop rennen om die in te drukken. Bij die Nobelprijzen is iets ernstigs mis. Alles wat uit het filiaal Stockholm komt, is dik in orde. De Nobelprijzen voor scheikunde, natuurkunde, genees

De verhalen over de staatsgreep zijn adembenemend. Via een katholieke priester die met de generaals bemiddelde over wat officieel aftreden heette, kreeg Mugabe, behalve juridische onschendbaarheid, een gouden handdruk van tien miljoen dollar het behoud van zijn salaris van anderhalve ton. Als hij overlijdt, behoudt echtgenote Grace, bijgenaamd Gucci-Grace, de helft van zijn salaris. Dat komt dan bovenop de miljoenen die zij de staat al heeft ontfutseld, en waarvan zij onlangs nog vastgoed en twee peperdure autos kocht in Zuid-Afrika. Hun kinderen smijten met tonnen en doen aan blingbling met champagne, onbetaalbare horloges en glimmende Rolls-Royces. De kliek van rond 40 politici rond Mugabe, in de media in Zimbabwe bekend als G40, sjoemelde voor tientallen miljoenen met hulpgelden, overheidsorders, witwaspraktijken, fantoom-deals met vastgoeden agrarische goederen. Per persoon is in Zimbabwe het jaarinkomen 1.150 dollar, nog geen honderd dollar per maand. De bemiddelaar, vader Mukonori, onthulde dat de a

Onze hoofden werken klaarblijkelijk conservatief. We omarmen de democratie, maar als die een resultaat oplevert dat ingaat tegen onze verwachting, dan leidt dat tot enorme onrust. Duitsland is de motor van de Europese economie en als de Duitsers verkiezingen houden, moeten die leiden tot continuïteit. Dat kan kennelijk alleen met Angela. Feit is dat Angela's CDU-CSU een maand geleden bij de verkiezingen wel de grootste partij bleef, maar stevig verloor. Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie, liep voor de muziek uit toen hij Angela op 24 september feliciteerde met haar overwinning, als een soort garantie voor de continuïteit van Europa. En hij was niet de enige. Het leek wel alsof de hele wereld wilde geloven dat ons collectieve lot was bezegeld met die overwinning, die geen overwinning was. Het kan het einde zijn van Angelas lange politieke loopbaan. In de vele commentaren stapelen de verwijten aan de liberale FDP zich op, alsof het een soort misdrijf is om je uit coalitieonderhandeli

Mallotig, want het reglement verbiedt dat lidstaten kritiek hebben op elkaars interne aangelegenheden. Myanmar is lid, maar mocht niet worden aangesproken op de massale verkrachting van en moord op de Rohingya-minderheid. Rodrigo Duterte, de Filipijnse president, is om Trump te citeren een grote vriend, en niet een sadistische massamoordenaar die er trots op is duizenden drugsverdachten te hebben geliquideerd. Verdachten geen veroordeelden. Mallotig door hun ceremoniële handdruk in een menselijke keten, die niets betekent, niets bezegelt en er krankzinnig uitziet, vooral door de stuntelende Trump, die zich duidelijk even geen raad wist. Mallotig omdat er nauwelijks iemand sprak over het echte, grote nieuws dat zich onder hun neus voltrok. Drie Amerikaanse vliegdekschepen stoomden, met begeleidende vlooteenheden, op naar laten we het beestje gewoon bij zijn naam noemen de buurt van Noord-Korea. Dat is echt een magistraal machtsvertoon, met ruim 200 gevechtsvliegtuigen ongeveer zoveel als de Britse kr

Krankzinnige tweets, chaos in het Witte Huis, dreigementen met hel en verdoemenis, verbijsterde wereldleiders, Russiagate. Het kan allemaal niet op. Ik geef nogal eens lezingen en of het onderwerp nu de Brexit is, of de olieprijs, of het Midden-Oosten, of de toekomst van Europa, of het liefdesleven van de honingbij de eerste vraag gaat steevast over Donald Trump. Wordt hij afgezet? Begint hij de derde wereldoorlog? Komt die Mexicaanse muur er echt? Heropent hij de kolenmijnen? Gaan alle vreemdelingen eruit? Het antwoord is nee gaat allemaal niet gebeuren. Kan dat dan zomaar? Ja, want in een democratie heeft het volk het volste recht om een omhooggevallen schalleraar in stenen en beton te kiezen. Tot de verkiezing van Trump was CNN een sterfhuis, nu draait het nieuwsstation met een anti-Trump-beleid als een trein, bijna zo goed als de pro-Trump-roeptoeters van Fox News. De marginale kijkdichtheid van weleer is omgezet in een prachtig marktaandeel. Hetzelfde geldt voor The New York Times, die garen spi

Toch een bom op Noord-Korea? Of een handelsoorlog met Europa? Na de aanhouding van zijn campagnemedewerkers Manafort en Gates en de bekentenis van oud-adviseur Papadopoulos zei Trump dat het allemaal niets met hem te maken heeft. Wat best kan, maar dat aanklager Mueller diep graaft, staat vast. En waarom jaagt Mueller niet op de echte schurken, zei Trump: Hillary en de Democraten, dus. Hij wordt op zijn wenken bediend, want Mueller heeft zijn vizier ook gericht op de Democratische lobbyist Tony Podesta, de broer van John, Hillarys campagneleider. Het net vernauwt zich. Richard Nixon, tot nu toe de enige Amerikaanse president die aftrad in 1973 door het Watergate-schandaal stortte zich in zijn toenemende isolement geheel op het buitenland: een baanbrekend ontwapeningsverdrag met de Sovjet-Unie, herstel van de betrekkingen met China, en natuurlijk Vietnam. Bill Clinton liet, op het hoogst van het Monika Lewinsky-schandaal, terroristische cellen in Soedan en Afghanistan bombarderen. Naar verwachting, komt

Politici vallen over elkaar heen om aan te tonen dat ze écht geen Eurofiel zijn. In het Nederlandse regeerakkoord, bijvoorbeeld, staat voornamelijk waar de EU vooral níet heen moet. Soevereiniteit is heilig. Maar dan weer niet als het over Catalonië gaat, of Lombardije, of Schotland, of Corsica. Corsica? Jazeker, daar heb je ook een onafhankelijkheidsbeweging, die deel uitmaakt van de eilandcoalitie. Een luis in de pels van Parijs. Vandaar dat president Macron de Spaanse premier Rajoy meteen bijviel in de kwestie-Catalonië. Want de Corsicanen moeten vooral niet teveel babbels krijgen. In tegenstelling tot de Belgische premier Michel, die tot razernij van Rajoy op kalmte en bemiddeling door Europa aandrong. Niet alleen Rajoy, maar eigenlijk de hele Brusselse elite was woest. Dat is raar, want als er één land is waarnaar we moeten kijken als het om afsplitsingsbewegingen en regionaal nationalisme gaat, is het België. Een land met vier staten: Vlaanderen, Wallonië, Duitstalig Oost-België en Brussel. Een la

Met zijn EU-collegas deed hij een klemmend beroep op het Amerikaanse Congres om de veiligheid in de wereld te behoeden door de Iran-deal intact te laten. Want sinds president Trump vorige week weigerde die overeenkomst opnieuw te certificeren, ligt het lot van het verdrag in handen van het parlement. Voor de duidelijkheid: Trumps voorganger Obama kreeg het verdrag niet door zijn Congres en tekende toen per decreet. Uit wraak nam het Congres een wetje aan dat de president dwingt elk kwartaal te verifiëren of Iran zich aan de afspraken houdt, en daarvoor te tekenen. Trump vindt het verdrag waardeloos, en die driemaandelijkse Iran-APK-test al helemáál onzin, en dus is hij daarmee gestopt. Laat het Congres het daarbij? Dan verandert er feitelijk niets. Of komt het Congres met nieuwe sancties? Dan wordt het ingewikkeld. De EU-lidstaten zeggen: wij gaan gewoon door met het herstel van de betrekkingen met Iran. Maar omdat Amerikaanse sancties ook Europese bedrijven kunnen treffen, voeren Europese regeringen een ha