Bernard Hammelburg | Bnr

1. Wat houdt die verklaring in? Sinds vijf jaar bestaat het zogenoemde Rabat Proces. 58 landen en ngos, waaronder alle EU-lidstaten, komen in Marokko bijeen om de problemen van migratie uit Afrika te bespreken. Spannend is het niet. De uitgangspunten zijn: migratie beperken, het bevorderen van terugkeer, maar ook het mogelijk maken voor migranten om wel degelijk naar Europa te komen. Op 2 mei kwam deze club bijeen, en stelde een slotverklaring op waarin al deze zaken opnieuw werden bevestigd.2. Geert Wilders en Thierry Baudet hebben er stampij over gemaakt, maar verder was er geen aandacht voor. Hoe komt dat? Omdat het nauwelijks interessant is. Het is een soort rituele dans, waarvan het nut vooral is dat de EU en de Afrikaanse landen met elkaar in gesprek blijven. Wilders en Baudet trokken van leer omdat zij er een truc in zien om de achterdeur van de EU open te zetten voor wat in hun ogen ongewenste vreemdelingen zijn.3. Zet de Nederlandse regering inderdaad de poort open voor meer migranten uit Afrika?

Donald Trump verhuisde de Amerikaanse ambassade in Israël van Tel Aviv naar Jeruzalem. Frame: de tijdelijke behuizing in het Amerikaanse consulaat biedt ruimte aan de ambassadeur en drie medewerkers. De echte ambassade, inclusief CIA, militaire attaché, militaire inlichtingendienst en ga zo maar door, blijft nog jaren in Tel Aviv. Frame: op de gevelsteen van de nieuwe ambassade, onthuld door Ivanka Trump, prijkt met chocoladeletters de naam Donald Trump, alsof hij een pand aan zijn hotelketen heeft toegevoegd. De vastgoedman uit New York blijft verrukt van zijn eigen naam, ook wat kan het bommen op een symbolische ambassade. Frame: Donald Trump voert de symboolhandeling van de verhuizing weliswaar uit dat is absoluut een feit maar al zijn voorgangers deelden zijn mening. Voorganger Obama, bijvoorbeeld, sprak van Jeruzalem als de ondeelbare hoofdstad van Israël. Frame: Donald Trump zegt vrede tussen Israël en de Palestijnen dichterbij te brengen. Maar ook hij erkent dat vrede een definitieve oplossing v

1. Wat heb je aan een Vluchtelingenverdrag als de VN-Veiligheidsraad feitelijk vleugellam is? Niet altijd zoveel als je zou willen, dat is waar. Het Vluchtelingenverdrag, dat uit 1951 dateert, valt onder verantwoordelijkheid van VN-Vluchtelingenorganisatie UNHCR, dat enorm haar best doet. Maar aan een drama als Syrië kun je inderdaad zien dat de Veiligheidsraad eerder obstructie pleegtd an behulpzaam is, waardoor UNHCR vaak geen toegang krijgt tot vluchtelingen. 2. Is een vleugellamme Veiligheidsraad niet juist een bedreiging voor de uitvoerbaarheid van het Vluchtelingenverdrag? Soms wel, zoals in Syrië. Maar het is niet zo dat UNHCR alleen aan het werk kan als de Veiligheidsraad het goedkeurt. Net buiten Syrië, in Jordanië en Libanon, waar de meeste Syrische vluchtelingen terechtkomen, loopt het eigenlijk bewonderenswaardig goed. 3. Is er met de aanhoudende migratiedruk nog een regulerende rol voor het Vluchtelingenverdrag? Nee, maar daar gaat het verdrag niet over. De 150 deelnemende landen hebben zich

Iran, zegt Trump, beschikt niet alleen over ballistische raketten, maar gaat ook stiekem door met de ontwikkeling van kernwapens. De vraag is of hij de consequentie trekt uit zijn eigen dreigement. De Israëliërs, blij als premier Netanyahu ook was met Trumps Iran-besluit, maken zich het meest zorgen. De krijgsmacht in het noorden van het land is in staat van paraatheid en heeft schuilkelders ingericht, uit vrees voor een aanval door Iran, of door Hezbollah vanuit Syrië. Als dat gebeurt, voert Trump dan de daad bij het woord en begint Amerika een nieuwe oorlog tegen Iran? Ik waag het op een voorspelling: vergeet het maar. Dat is niet alleen omdat zon oorlog niet te winnen is denk aan de militaire zeperds in Afghanistan en Irak maar ook door de wijze waarop Trump Europa schoffeert. Als bondgenoten wij dus besluiten de relatie met Iran voort te zetten, dan volgen er ook sancties tegen Europa. Los van de vraag of Trump gelijk heeft met zijn Iran-besluit en niemand beweert dat hij geen punt heeft is hij

1. Hoe ziet Bernard Hammelburg de toekomst van Israël? Hoewel Israël in oppervlakte maar half zo groot is als Nederland, is het economisch, politiek en militair een behoorlijke reus. Op de lijst van rijkste landen staat Nederland op 16, en Israël op 32, nog voor Ierland en Denemarken. En het is de enige democratie in het Midden-Oosten. Ondanks de vele oorlogen en spanningen, leeft het land in vrede met de buurlanden Jordanië en Egypte. Maar niet met Libanon, Syrië en met de westelijke Jordaanoever en Gaza. De tragedie zit vooral in dat laatste. Ondanks vele bemiddelingspogingen, vooral door Amerika, lukt het maar niet om vrede te sluiten met de Palestijnen. In het jaar 2000 zei Bill Clinton, na een zeer intensieve bemiddelingspoging: vrede kun je niet opleggen, het lukt alleen als de partijen zelf willen. Ik vrees dat hij gelijk had.2. Is twee staten de enige oplossing, of zijn er alternatieven? Formeel is een onafhankelijk Palestina en een onafhankelijk Israël de enige oplossing. Ik zeg formeel, omdat de V

Hij presenteerde veertien seizoenen de populaire tv-serie The Apprentice' en past zijn ervaring grandioos toe. Zijn vaste zinnetjes zijn we zullen zien', of ik weet het al, maar jullie horen nog van me, of misschien snappen jullie het al, maar wacht toch even af'. En we gaan er met boter en suiker in. Neem de deadline over de Iran-deal. Trump heeft allang besloten dat hij een deel van de sancties opnieuw invoert. Waarom zegt hij dat niet gewoon nu al? Vanwege de cliffhanger. En het werkt. Europa bedelt: doe dat alsjeblieft niet. Israël bedelt: die dat alsjeblieft wél, premier Netanyahu kwam zelfs met een tv-show. Zouden Europa en Israël denken dat ze Trump kunnen beïnvloeden? Houd toch op, dat is een illusie. Of neem die deadline over de handelsoorlog, op 1 mei. Waarom juist op 1 mei? Nergens om omdat Trump Europa tot die dag uitstel had gegeven. Dus bleven bloednerveuze Europese ministers en diplomaten de regering-Trump tot de laatste seconde bombarderen met argumenten die ze in Washington allang kennen

1. Kan hij de deal in zijn eentje onderuit halen? Strikt genomen niet. Formeel heeft het Congres de sancties tegen Iran opgeschort en elke vier maanden moet de president een advies geven om die opschorting voort te zetten. Vermoedelijk weigert hij dat op 12 mei. Dan is het aan het Congres om de sancties al dan niet te hervatten. In theorie kan het Congres niets doen, en dan blijft de overeenkomst overeind. 2. Is die kans groot? Nee, want het Congres was al onder Obama, die de deal sloot, tegen. Obama gaf zijn goedkeuring daarom per presidentieel decreet. Uit wraak werd toen de wet aangenomen die elke vier maanden dat presidentiële advies eist. Een meerderheid is nog steeds tegen de deal, dus als er een stemming komt, is het exit Amerika. Maar nogmaals: het Congres kan de zaak ook laten lopen. 3. Het was een overeenkomst tussen Iran en zes landen, goedgekeurd door de VN-Veiligheidsraad. Daar kan Amerika toch niet zomaar van af? Volgens de kleine lettertjes kan dat wél, maar de vraag is wat de andere onde

Als je minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid hoort, zijn we maar een stel sukkelaars, in voortdurende verbijstering en doodsangst over wat die vileine Russen ons nu weer flikken. Onze instellingen en bedrijven zijn structureel doelwit, aldus de grimmige boodschap. We hebben dringend digitale dijkbewaking nodig. Het klinkt of wij westerlingen slachtoffers en onschuldig zijn. Dat is allebei onzin. Al vanaf de jaren 80 zit de digitale geschiedenis vol cyberaanvallen, mega-hacks, super-virussen en Trojaanse indringers van mythische proporties. In 1982 nog in de Koude Oorlog blies de CIA in Siberië een Sovjet-gaspijpleiding op door het besturingssysteem van de computer te ontregelen. En dan het roemruchte Stuxnet, een Amerikaans-Israëlische co-productie, die het Iraanse atoomprogramma volledig vernielde. Het zat zo vernuftig in elkaar dat de computers in het besturingssysteem meldden dat alles normaal verliep, terwijl in de kelder de uraniumcentrifuges stonden te smelten. Even terug naar de analo

1. Gaat het echt gebeuren? Ze zeggen allebei van wel. CIA-chef Mike Pompeo, binnenkort minister van Buitenlandse Zaken, is bij Kim op bezoek geweest om het gesprek voor te bereiden en volgens Trump is dat prima verlopen. De voorbereidingen gaan natuurlijk over de eisen van beide kanten, maar ook over de plek waar ze elkaar ontmoeten, wat behoorlijk ingewikkeld is. 2. Wat is daar nou ingewikkeld aan? Het neutrale Zwitserland is toch ideaal, of Zweden, dat bij de voorbereidingen helpt? Zeker. En beide landen hebben diplomatieke betrekkingen met Noord-Korea. Het probleem zit vooral bij Kim, die op een recente reis per trein naar Beijing na sinds zijn aantreden in 2011 nog nooit naar het buitenland is geweest. Hij heeft een presidentieel vliegtuig, een hoogbejaarde Russische Ilyushin, maar de vraag is of dat ding nog luchtwaardig is, en een lange vlucht is zelfmoord. Een vliegtuig lenen is onbespreekbaar, en met een gewoon lijntoestel wil hij ook niet. Mongolië heeft zich aangeboden als gastland, maar dat w

Zoals Reuters terecht schrijft, staat Assad er beter voor dan vóór de represaille, al is het alleen door de twijfel in de westerse wereld over het Amerikaans-Frans-Britse bombardement. Want er zijn alleen maar een paar gebouwen geraakt, en wat kan dat Assad schelen, in een land waar de meeste gebouwen in puin liggen, en waar hij al zowat heeft gewonnen? Van de westerse reactie druipt de twijfel over het bombardement af. De Grieken waren mordicus tegen, bijvoorbeeld. Maar ook Nederland worstelde ermee. De boodschap van het kabinet, verwoord door minister van Defensie Ank Bijleveld, was dat ons land begrip had voor de represaille. In gewone taal: we zijn eigenlijk tegen, maar als de Amerikanen, Fransen en Britten zo drammen, dan gooien wij de kont niet tegen de krib. En het moest proportioneel moest zijn. Wat is proportioneel in een land waar de massamoordteller op een half miljoen staat? Intussen doet Nederland nog steeds met vier F16s mee aan de door Amerika geleide missie in Syrië. Op vrijdagmiddag om vier

1. Weten we zeker dat het een gifgasaanval was? De Franse president Macron en de Wereld Gezondheidsorganisatie zeggen het zeker te weten, Rusland noemt het onzin. Veel westerse regeringen vermoeden het, maar zijn niet helemaal zeker, zoals Trumps minister van defensie. De enige echte experts dat zijn de mensen van de Organisatie voor de Preventie van Chemische Wapens beginnen pas dit weekend aan hun onderzoek. Het enige beeld dat we hebben is één video, waarschijnlijk van een mobiele telefoon.2. Staat de schuld van Assad vast? Nee, maar de indirecte bewijslast is wel groot. De slachtoffers zijn allemaal in het anti-Assad kamp. Als Macron en de WHO gelijk hebben, en de beelden zijn echt wat we aannemen, maar ook niet helemaal zeker weten kan het alleen een aanval van Assad zijn, al dan niet met medeweten of hulp van Rusland en Iran.3. Is er wel eens een vergeldingsaanval, bijvoorbeeld met kruisraketten, uitgevoerd zonder volledig en overtuigend bewijs? Meestal is dat bewijs er wel, maar niet altijd. In

Trump is het gedroomde marketingconcept voor de door hem zo gehate mainstream media. Hij gaat in tweets en toespraken als een bezetene tekeer, vooral tegen CNN, The Washington Post en The New York Times. Hoe harder hij schreeuwt dat deze media bagger, nepnieuws, fictie en leugens verspreiden, hoe groter klaarblijkelijk de groep die bagger, nepnieuws, fictie en leugens met eigen ogen wil lezen of zien. Dean Backet, hoofdredacteur van The New York Times, geeft het ruiterlijk toe: zijn krant draait dankzij die schreeuwende en tierende president als een trein. The Washington Post scoort geweldig met de lugubere onderkop Democratie sterft in duisternis', al beweert de redactie dat die al een jaar vóór de verkiezing van Trump was bedacht. Ja, ja... Hoe dan ook: in de nieuwswereld is je grootste vijand zakelijk kennelijk je grootste vriend. Nieuwsmedia moeten knokken om het hoofd boven water te houden. Dus nu dacht ik: wat zijn wij minder dan de Amerikanen? Wij hebben ook politieke schreeuwlelijken die een kruistoc

1. Waarom? Omdat IS zo goed als verslagen is, en dat was het doel van de westerse coalitie onder leiding van Amerika. En omdat hij de inspanning weggegooid geld vindt. 'Zeventien jaar oorlog heeft ons 7 biljoen dollar gekost en niets opgeleverd, zegt Trump. Daarmee doelt hij op álle oorlogen, dus ook in Irak en Afghanistan. Het bedrag klopt voor geen meter, maar hij heeft wel een punt. Amerika heeft in Irak en Afghanistan verloren, en in Syrië hooguit bereikt dat het kalifaat is verslagen.2. Loopt hij met de staart tussen de benen weg? Eigenlijk wel, maar Amerikanen hebben voor zulke situaties een mooi frame: declare victory and leave dus zeg dat je hebt gewonnen, pak je spullen en ga naar huis. Het probleem is dat het voor de Europese bondgenoten anders ligt. Voor ons is Syrië dichtbij, en de vluchtelingenstroom is voor ons een reëel probleem. Dus wat moet Europa? Zonder Amerika hebben wij weinig keus, en zullen dus ook wij moeten inpakken en wegwezen.3. Kun je zeggen dat Rusland en Iran de westerse coali

Als represaille tegen de Amerikaanse tarieven op Chinese producten is China nu met een lijst Amerikaanse goederen gekomen waarop extra invoerrechten gaan gelden. Bijvoorbeeld op Amerikaanse champagne, die officieel niet zo mag heten, maar zeer populair is onder Chinese miljonairs en miljardairs. Een gouden kans voor Frankrijk, dat het monopolie op echte champagne heeft en de bubbelsluizen kan openzetten. En voor het Italiaanse Prosecco, die populaire supermarkt-champagne, die het volgens de BBC vooral goed doet onder vrouwen. Chinezen importeren voor miljarden aan Amerikaanse noten en Amerikaans fruit. Allemaal producten die ook Europa verbouwt, en die bovendien lekkerder zijn dat de Amerikaanse. Maar de beste kans is varkensvlees. Chinezen zijn daar gek op en importeren voor een miljard per jaar aan Amerikaanse varkensproducten. Nederlandse en andere Europese varkenshouders staan vast al te knorren. Heel verleidelijk, dus, en de Europese Unie staat voor een lastig dilemma: meedoen met de handelsoorlog va

Kim Jong-un bezocht deze week China.1. Was dat nou echt zo bijzonder? Ja, omdat we steeds denken dat Noord-Korea en China hechte bondgenoten zijn, maar zo is het niet. De relatie is ernstig verstoord, en ook China is, net als Amerika en Rusland, ongelukkig met het Noord-Koreaanse nucleaire- en raketprogramma. Maar China had geen greep op Kim Jong-un. Dat ze nu openlijk en rechtstreeks praten is goed nieuws, voor China, dat niet meer langs de zijlijn staat in de toenadering tussen Noord- en Zuid-Korea en Amerika. En voor Noord-Korea, dat voor voedsel en andere eerste levensbehoeften afhankelijk is van China.2. Waarover hebben Kim Jong-un en Xi Jinping gesproken? Vooral over de komende ontmoeting, in april, van Kim met de Zuid-Koreaanse president Moon Jee-in, en daarna, in mei, met Donald Trump. Het Chinese persbureau Xinhua schrijft dat Kim bereid is zijn nucleaire programma op te geven. Maar als je de tekst goed bekijkt, zie je meteen de beren op de weg. Want Noord-Korea wil dat Amerika hetzelfde doet, dus

Simpel. Omdat kennelijk niet iedereen beseft dat het delen van familiefotos, deze of gene ergernis, groot geluk, kookrecepten, vitaminetips, waarnemingen van vliegende schotels, pikante videos, of meedoen aan een online-quiz, voor Facebook een sleepnet van adressen is. Die adressen zijn voorzien van gegevens waarvan elk marketingbureau kwijlt, want je haalt er kostbare informatie uit, zoals buurt, smaak, inkomen, uitgavenpatroon, politieke voorkeur en je favoriete merk pindakaas. Dat die informatie goud is voor een politieke campagne is niets nieuws. Toen Barack Obama er in 2008 en 2012 de Amerikaanse presidentsverkiezingen mee won, buitelden afgunstige politici en bewonderende journalisten over elkaar heen om deze geniale dirigent van de sociale media de hemel in de prijzen. Nu blijkt dat de campagne van Donald Trump precies hetzelfde heeft gedaan, en op Facebook gebruik heeft gemaakt van het zelfverklaard-rechtse, zeer behendige marketingbureau Cambridge Analytica, is de wereld te klein. Mark Zuckerberg,

De roem duurde voor deze Mohammad Saeed al-Ahhaf heel kort, maar we vergeten hem nooit. Hij was de man die trots en opgewonden aan de wereldpers vertelde hoe de Amerikanen in de pan werden gehakt, terwijl op de achtergrond de Amerikaanse tanks Bagdad binnenrolden. Ik heb daarom een Bagdad Bob Prijs ingesteld, uit te reiken na verkiezingen aan de politicus met de allermooiste smoes na een nederlaag. Of, zoals het tegenwoordig heet, met het mooiste frame. Kandidaten na onze verkiezingen: Geert Wilders, Lodewijk Asscher en het duo Alexander Pechtold-Sjoerd Sjoerdsma. Geert Wilders was, zoals vaak, de behendigste. In de grote gemeenten waar de PVV echt iets uitmaakte, werd hij weggetikt, maar dat in een aantal gemeenten hier en daar een PVV'er is gekozen, noemde hij een groot succes en een reden om zeer trots te zijn. Hij krijgt brons. Zilver gaat niet naar Alexander Pechtold, die zijn eigen D66 op die plaats zette, maar naar Lodewijk Asscher. Zijn PvdA is overal waar het er echt op aankwam volkomen in mootjes

Eerst de Britten. Met veertien aanslagen die iets te maken hebben met Russen, hebben ze waarachtig reden tot zorg. Aan de andere kant: dezelfde Boris Johnson die nu, als minister van buitenlandse zaken, zegt zeker te weten dat Poetin met zijn lange arm achter de aanslagen zit, verwelkomde, toen hij burgemeester van de hoofdstad was, het leger van Russische oligarchen dat zich in Londen vestigde hartstochtelijk en met een vereenvoudigde visumprocedure. Londongrad werd de bijnaam van de stad. Die miljardairs, die met hun met hun eigen jets vol mooie meiden, koffers geld en lijfwachten kwamen aanvliegen, de duurste huizen kochten en in voetbalclubs investeerden, zijn soms tegenstanders van Poetin, maar behoren meestal tot zijn coterie. Dat in zon maffia-achtig milieu af en toe iemand wordt omgelegd, hebben de Britten, met hun honger naar buitenlandse miljarden, zelf in de hand gewerkt. Is Poetin Vladimir Corleone? Wie zal het zeggen. Dan de Amerikanen. Het gespartel van Trump in het Ruslandonderzoek, zijn ov

Beter dan Reliefweb, een web-platform van de Verenigde Naties, valt het drama niet samen te vatten: 7 jaar, 11 vetos, 500.000 doden. En een beter bewijs van onvermogen heeft diezelfde VN zelden geleverd. Je vraagt je af waarom Nederland zich zo enorm heeft ingespannen om lid te mogen zijn van de Veiligheidsraad, en dus actief onderdeel te vormen van dat schandelijk falende instituut. Het is makkelijk om alleen de vinger te wijzen naar Rusland en China, met hun 11 veto's. Maar de inzet van Amerika en Europa was, vanaf het eerste moment, ook dubieus. Assad moest en zou verdwijnen, wat een illusie was en ook niet is gebeurd. Als er al een winnaar is, is juist hij dat. Hij won op het moment dat hij chemische wapens inzette, en Barack Obama zijn woord brak door niets te doen, terwijl hij stellig had beweerd dat die chemische wapens een rode lijn zouden zijn. Wij maakten voortdurend onderscheid tussen goede en kwade oppositie, waarmee we de caleidoscoop van stammen en groepen vereenvoudigden tot binaire nulletjes

Dat laatste is belangrijk vanwege het motief. Volgens de Independent was Skripal niet meer actief voor de Britse geheime dienst MI6, maar probeerde hij te klussen voor een privaat bedrijf dat wordt gerund door voormalige spionnen. Poetin zal blijven volhouden dat hij met de hele zaak niets te maken heeft, al steekt hij niet onder stoelen of banken dat hij vindt dat spionnen de dood verdienen. Hij kan ook moeilijk ontkennen dat het zenuwgas Novichok uit het Russische wapenarsenaal komt. Dat koop je niet even bij een Engelse drogist op de hoek. De Britse regering maakt geen onderscheid: of het nu Poetin zelf was of een stelletje zzp'ers, Rusland is schuldig en moet dus worden gestraft. Maar hoe? Theresa May kan de Russische ambassadeur uitwijzen en nog wat Russische oligarchen en bedrijven op een zwarte lijst zetten. Ze kan de Russische staatszender RT blokkeren, voetbalster José Mourinho, die een vet contract heeft met de Russische staatszender als commentator, medewerking verbieden, of de Britse voetbalbond