Bernard Hammelburg | Bnr

We horen de laatste tijd weinig over Jared Kushner, de schoonzoon van Donald Trump. Dat viel Xander van Rinkhuyzen open hij stelde de volgende vragen: 1. Is Kushner in de schaduw terechtgekomen? In Amerika blijft hij stevig in het nieuws. De Democratische Partij wil hem voor de rechter dagen wegens zijn rol in het Ruslandschandaal. Maar de Geheime Dienst, die zijn appartement in New York bewaakt, belet alle deurwaarders toegang, zodat zij geen dagvaarding kunnen bezorgen. Aangetekende post wordt ongeopend teruggestuurd. Een ander relletje: bewoners van een sociaal woningcomplex klagen dat het familiebedrijf Kushner Vastgoed ze uit hun huizen treitert door een voortdurende, oorverdovend lawaaiige verbouwing. Hun goedkope huurflats worden dan voor miljoenen verkocht.2. Waarom leunt Trump zo op hem? Kushner is niet alleen getrouwd met zijn favoriete dochter Ivanka, maar komt ook uit de vastgoedwereld. Trump vertrouwt Kushner, die niet voor niets zijn kantoor vlak naast de Ovale Kamer heeft. Hij is het brein ac

Donald Trump en zijn Iraanse collega Hassan Rouhani proberen met opgewonden oorlogsdreigementen de wereld de stuipen op het lijft te jagen, maar het wil niet erg lukken. De financiële markten en de oliehandel uitstekende indicatoren trekken een lange neus. En gelijk hebben ze, want er komt geen oorlog. Hier komen de redenen. 1. in 1980 begon Iraks Saddam Hoessein een oorlog tegen Iran, die acht jaar zou duren, miljarden kostte, een half miljoen slachtoffers maakte en eindigde in remise. Iran weet dat het, als het tegen Irak al niet kon winnen, nooit het militair kolossale Amerika kan verslaan. 2. Dat militair kolossale Amerika begon in 2001 en 2003 oorlogen tegen Afghanistan en Irak, die nog steeds woeden. Er sneuvelden 7.000 Amerikanen en minstens een half miljoen Afghanen en Irakezen, en de oorlogen hebben zeker zes biljoen dollar gekost. Amerika heeft, na die twee verloren oorlogen, noch de militaire slagkracht, noch het geld, noch het politieke draagvlak om een robbetje te gaan vechten met Iran. 3.

1. Wat beweegt de leiders? Sergei Lavrov, de Russische minister van buitenlandse zaken, noemt het de multipolaire wereld. Amerika is niet meer de enige grootmacht, Rusland en China zijn dat nu ook. Daar kan hij best gelijk in hebben. Trump heeft geen zin meer om Europa militair en politiek overeind te houden. Poetin ziet een verenigd, sterk Europa als een bedreiging en zaait graag tweespalt. China ziet grote investeringen in Europa als een kans om beide rivalen de loef af te steken. Economisch ziet iedereen momenteel iedereen als concurrent, niet als partner.2. In hoeverre worden zij gedreven door hun achterban? Dat speelt zeker een rol. De aanhang van Trump vindt dat Amerika door Rusland, China en Europa op achterstand is gesteld. Vandaar de tarieven tegen Europa en China, en vandaar de minachtig voor de NAVO-partners die weinig in defensie steken. De Russen voelen zich traditioneel bedreigd door Europa, en met de EU en de NAVO aan de grens, speelt Poetin op die gevoelens in. Xi Jinping, de Chinese leider,

Aanleiding voor de verontwaardiging was dat Trump de FBI voor aap heeft gezet door Poetin te geloven over diens bewering dat de Russische staat niets weet van inmenging in de Amerikaanse verkiezingen. Achteraf zegt Trump: ik heb me versproken. Ik zou zeggen: goedemorgen, Pinoccio. Poetins woordkeus is overigens fascinerend: de Russische staat weet van niets. Dat zou strikt genomen best eens kunnen, want er zijn goede aanwijzingen dat de ondermijning van de Amerikaanse verkiezingen, maar ook de gifgasaanval op een oud-spion in Engeland, het werk is van oud-KGB- en GRU-agenten, die formeel niet voor het Kremlin werken. Maar daar gaat de verontwaardiging niet over. Voor het oog en oor van de wereld, sprak Trump zijn eigen inlichtingendiensten tegen. Knuffeltje voor Vladimir, trap in het scrotum van de FBI-baas. Kaakslag voor de bondgenoten. Verontwaardiging, dus. Ja, NAVO-bondgenoten zijn wanhopig. Ja, de Democratische oppositie is in rep en roer. Ja, een aantal prominente Republikeinse partijgenoten van T

1. Het inreisverbod wordt moslimban genoemd. Is dat terecht? Strikt genomen niet. Het gaat om Iran, Libië, Syrië, Jemen, Somalië, Venezuela en Noord-Korea. In die laatste twee landen moet je moslims met een loep zoeken. Toch hebben de critici een punt, want Trump zelf heeft het begrip moslimban geïntroduceerd, al tijdens zijn verkiezingscampagne. En zijn achterban ziet het wel degelijk als een middel om moslims te weren.2. Waarom steunt het Hooggerechtshof Trump? Heel simpel: volgens de immigratiewet van 1952 mag de president burgers uit bepaalde landen de toegang ontzeggen, als hij gevaren ziet voor de nationale veiligheid. Trump heeft een fout gemaakt met de term moslimban, en in het vonnis van het Hooggerechtshof krijgt hij daarover dan ook een standje. Maar, zegt het hof, dat doet niets af aan het presidentiële recht om vreemdelingen te weigeren.3. Trump heeft het over veiligheid en terrorisme. Heeft hij een punt? Wat het terrorisme betreft betwijfel ik dat, want Amerika is extreem streng met de inreis

Wat wil May? Een overeenkomst met Brussel om de douane-unie en het verkeer van goederen in gewone taal: vrijhandel voort te zetten. De feitelijk allang vleugellamme Brexit-onderhandelaar David Davis en de bombastische blaaskaak Boris Johnson konden daar niet mee leven. Dan wordt Groot-Brittannië een soort kolonie van Europa, vinden zij, en dat blokkeert Britse handelsverdragen met bijvoorbeeld de VS en China. Ook twee vicevoorzitters van Mays Conservatieve Partij traden gisteren af. De Brusselse gevestigde orde morde al meteen, want Mays plan zou betekenen dat de Britten de krenten uit de pap halen, de lusten van het EU-lidmaatschap behouden en de lasten ontlopen. Het zou een zachte Brexit worden, en niet een harde Brexit, dus de opgestoken middelvinger naar Brussel van Boris Johnson en consorten. De EU zou kolossale concessies moeten doen, want als de Britten mee blijven doen zonder mee te doen, is dat voor Brussel heel moeilijk verteerbaar. Maar nu even praktisch. Voor de Europese landen, en in elk geva

Amerika is met veel ophef uit de VN-Mensenrechten Raad gestapt. Herman Sanders stelde de volgende vragen: 1. Waar maakt Amerika zich zo druk om? Er is een aanleiding en een oorzaak. Aanleiding is dat Israël en de Palestijnse gebieden als enige kwestie vast op de agenda staat. Er zijn meer anti-Israëlische resoluties aangenomen dan over de rest van de wereld bij elkaar, dus meer dan Noord-Korea met zijn slaven, Syrië met zijn chemische wapens, Saoedi-Arabië met zijn openbare onthoofdingen. Oorzaak is ergernis over de samenstelling van de Raad.2. Wat doet de Mensenrechten Raad? De 47 wisselende leden spannen zich in om specifieke problemen onder de aandacht te brengen, bijvoorbeeld de oorlog in Syrië. Veel invloed heeft de Raad niet, want aanbevelingen, veroordelingen en resoluties zijn niet bindend, zoals bij de Veiligheidsraad. Toch doet de raad best goed werk, bijvoorbeeld in de strijd voor homos, lesbiennes en transgenders. De fans van de Raad zeggen altijd: hier heb je tenminste een wereldplatform waar l

Schotland zou kunnen kiezen voor onafhankelijkheid, al is dat makkelijker gezegd dan gedaan. Noord-Ierland probeert op de grens met Ierland een gezamenlijk douanegebied op te zetten, of desnoods te kiezen voor hereniging met Ierland. Dat is voor de Protestantse Unionisten vloeken in de kerk, maar het kan. Gibraltar, nog geen zeven vierkante kilometer, aan de zuidpunt van Spanje, zit met de handen in het haar. Sinds de 18e Eeuw, toen de rots, mede met Nederlandse militaire steun, een Brits gebiedsdeel werd, heeft Spanje van alles geprobeerd om de Britten weg te pesten. In 1969 probeerde Franco het met een heuse blokkade, die heeft geduurd totdat Spanje in 1986 lid werd van de EU. Vanaf die tijd proberen de Spanjaarden het met het eindeloos ophouden van het grensverkeer, soms wel acht uur, en met politieke druk. Of door toeristen te straffen, die ten onrechte denken EU is EU, dus geen douane, in het vrijhandelsstaatje sigaretten, kleding, cosmetica of juwelen kopen, en dan bij de grens worden gepakt voor BTW e

Is de somberheid over de overwinning van de Turkse president Erdogan terecht? Karel van Dam stelde de volgende vragen: 1. Wat is nou de kern van de onrust over Erdogans overwinning? Dat de grondwetswijziging, waarover al eerder was gestemd, nu ingaat. De parlementaire democratie verdwijnt en wordt een presidentieel systeem. De president wordt de uitvoerende macht en benoemt het kabinet, de functie van premier wordt opgeheven. Het parlement wordt uitgebreid, de Senaat wordt afgeschaft. De rechtelijke macht wordt benoemd door de president en verliest volgens de critici zijn onafhankelijkheid. 2. Zo werkt het toch ook in Amerika? Dat is waar, maar het verschil is dat de presidenten het parlement in Turkije tegelijkertijd voor vijf jaar worden gekozen. Amerika kiest de president voor vier jaar, maar elke twee jaar zijn er parlementsverkiezingen, waardoor het volk de gelegenheid heeft de macht van de president te beperken door de oppositie aan een meerderheid te helpen. Dat corrigerende systeem is democratisch

Natuurlijk, ik ken de bezwaren: geen gezamenlijke cultuur, ethiek, geschiedenis en taal. En ik doe niet aan de dweperigheid van mensen als Guy Verhofstadt. Maar toch: die Verenigde Staten van Europa dat vind ik een prachtig model. Maar feiten zijn feiten. Het is duidelijk dat er eigenlijk op geen enkel belangrijk punt ook maar sprake is van eensgezindheid. Dat maar 16 van de 28 landen de moeite namen naar de informele top over migratie te komen, liet zien wat we allang wisten: er is geen gezamenlijk beleid, en het komt er ook niet. Zoals Politico kopte: EU-eenheid rondom een plan om eenheid te vermijden'. Opvang in de regio mislukt, geen enkel Afrikaans land is bereid voor die opvang te zorgen. En terecht: als heel Oost-Europa en Italië de middelvinger opsteken tegen West-Europa, dan moet je niet verbaasd zijn als de Afrikanen dat ook doen. Of het nu om begrotingsdiscipline gaat, of om het maken van een échte vuist in de handelsoorlog met Amerika, of het één lijn trekken bij het verwezenlijken van milieudo

Airbus dreigt uit het Verenigd Koninkrijk te vertrekken vanwege de Brexit? Kumgra Nosalis stelde de volgende vragen:1. Is het dreigende vertrek van Airbus een teken aan de wand? Zeker. Airbus zegt, terecht: over negen maanden is Brexit een feit, en er is nog helemaal niets geregeld, dus houden wij rekening met een harde Brexit, zonder douaneverdrag of wat voor afspraken dan ook. Airbus heeft in het Verenigd Koninkrijk 14.000 werknemers, en nog eens 110.000 banen bij toeleveranciers staan op het spel.2. Wat is toch het probleem met de Brexit? In de eerste plaats dat er geen precedent is. Niemand weet hoe het moet. De Britten willen van alles behouden: vrijhandel, natuurlijk, minimale douane, maar ook het recht van burgers om in de EU te wonen. Europa zegt: eerst jullie schuld van 60 miljard euro afrekenen, en het gezag van het Europese Hof van Justitie blijven erkennen. Anders zoeken jullie het maar uit.3. Is er een oplossing? Waar ze nu over praten is het Oekraïense model. Oekraïne heeft een associatieverd

Containerbegrippen en verhullend taalgebruik zijn van alle tijden. Nog zo een die dezer dagen helemaal hip is: duurzaamheid. Volgens de doelstellingen van de Verenigde Naties bestaat dat begrip uit 17 onderwerpen, maar de meeste nadruk ligt op het milieu. De EU heeft zich vastgelegd op het bestrijden van de opwarming van de aarde door het beperken van de uitsloot van CO2, maar hoe precies dat bepalen de lidstaten zelf. Daarbij bekijkt elk lidstaten de ander alsof die niet goed snik is. Zo kijken onze buurlanden met verbijstering naar Nederland dat van het gas af moet'. Van het Groningse aardgas dat snappen ze wel. Maar huizen zonder gas dat begrijpen ze nauwelijks. Krachtcentrales, de zware industrie, de landbouw die kunnen helemaal niet van het gas af, dus waarom de gewone burger wel? De Duitsers zijn juist gek op gas, vinden het best schoon, gebruiken er kolossaal veel van en gaan nog veel meer importeren als de nieuwe pijpleiding vanuit Rusland, Nord Stream 2, klaar is. België gaat ook gewoon door me

Iedereen heeft het over de mislukking van de G7. Wat maakt het eigenlijk uit? Robert Bührman stelde de volgende vragen: 1. Wat is die G7 precies? De G7 noemt zichzelf de groep van rijkste industrielanden: Amerika, Canada, Frankrijk, Duitsland, Japan en het Verenigd Koninkrijk. Daar begint de verwarring al, want het is geen officiële organisatie, en bovendien klopt de definitie niet. De rijkste landen zijn Amerika, China, Japan, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, India en Frankrijk. China en India maken geen deel uit van de G7, Italië en Canada wel, maar Brazilië, dat nummer 8 is op de wereldranglijst, weer niet. 2. Hoe is de G7 ontstaan? Dat was in 1975, toen de Franse president Giscard dEstaing Duitsland, Amerika, Italië, Groot-Brittannië, Japan en Amerika uitnodigde om de economische gevolgen te bespreken van de oliecrisis van 1973. In 1977 nam de Amerikaanse president Ford het initiatief over en nodigde ook Canada uit. De agenda bleef, ook in de jaren daarna, voornamelijk economisch, met onderwerpen a

Als je praat over winnen of verliezen, dan heeft in elk geval schijnbaar Kim goud. Hij werd volledig als gelijke behandeld, haalde van Trump de belofte binnen dat de Amerikaans-Zuid-Koreaanse militaire oefeningen zijn opgeschort en gaf niets concreets weg over zijn nucleaire en raketprogramma. Maar die redenering is erg kort door de bocht. Trumps persconferentie (één uur en vijf minuten) mag dan rammelend, onduidelijk en in hoge mate zelfpromotie zijn geweest, één ding was duidelijk: hij hoopt op meer topconferenties, en op succesvolle onderhandelingen door diplomaten, maar als het over een half jaar allemaal blijkt vast te lopen, stapt Amerika er weer uit. Bovendien blijven de sancties gewoon in stand. Dat de Amerikanen de schijn wekten Kim als volledige gelijke te behandelen, was heel slim. Ze weten dat erkenning als om het even simpel te houden echt land voor Kim misschien wel het allerbelangrijkste is. Ze weten ook dat Kim aan zijn eigen volk een lastige boodschap moet gaan verkopen: ontmanteling of

1. Bestaat er een internationale Sociaal Economische Raad? Nee. Er zijn wel veel landen die een SER hebben, maar de Nederlandse is toch wel een beetje een uitzondering. Daar is het overleg tussen bonden, werkgevers, kroonleden en regeringsvertegenwoordigers zo hecht dat grote arbeidsconflicten en stakingen uitzonderlijk zijn. De SER is misschien wel het meest ultieme voorbeeld van polderen.2. Hoe zijn werkgevers en werknemers internationaal georganiseerd? VNO-NCW is als Nederlandse werkgeversorganisatie lid van de Europese Federatie van Ondernemingen, die uit 34 lidstaten bestaat, dus ook niet-EU-landen. Dan bestaat er ook een wereldwijde organisatie, Uniapac, maar dat is een katholieke club. De vakbeweging maakt deel uit van de International Labour Organization. Prachtige instituten, maar het is voor de bühne, want individuele landen hebben er niets aan.3. Het internationale bedrijfsleven denkt over mogelijkheden om de bevolkingsgroei in de wereld te beperken. Is dat niet een beetje griezelig? Ja, dat vi

n een interview met BNR verwijt hij de regering-Rutte veel te voorzichtig te zijn. Kom met sancties tegen Rusland, is zijn advies. Tegen Nord Stream 2, de Russische pijpleiding die door de Oostzee naar Duitsland gaat lopen, een deal waarin ook de GasUnie participeert. Alsof Duitsland en andere EU-landen zomaar aan die sancties zouden meedoen. Sancties voor de regering-Trump een geconditioneerde reflex, en meestal een foute. Het is een gotspe van het land dat nota bene juist sancties heeft ingesteld tegen Nederland en de andere EU-landen. Ze noemen het tarieven op staal en aluminium, maar het zijn doodgewoon sancties tegen bondgenoten. Amerika zou Nederland steunen met nieuwe sancties, zegt Hoekstra. Das makkelijk, vanuit zijn leunstoel. Amerika doet nauwelijks zaken met Rusland, Nederland juist wel. Hij probeert Nederland in het Amerikaanse frame te wurmen. Dat wil niet zeggen dat Nederland het allemaal even handig speelt. Het Joint Investigation Team dat de ramp onderzoekt, bestaat uit Nederland, Aust

China verovert de wereld met de nieuwe Zijderoute. Goed of slecht nieuws? Lodewijk Hof mailde de volgende vragen:1. Wat is die Chinese zijderoute precies? De Chinese Han-dynastie bouwde ruim 2250 jaar geleden een handelsroute vanuit de toenmalige hoofdstad Xian naar Antiochië in Zuid-Turkije, voor de export van zijde en de invoer van vee, graan en heel belangrijk kennis. Het moderne China laat die gedachte herleven met een landroute via Rusland, Oost-Europa naar Rotterdam, en een zeeroute, via Singapore, Pakistan, India, de Hoorn van Afrika, via de Rode Zee naar Athene en Rotterdam. Ze noemen het Eén Gordel, één Weg.2. Klinkt spannend. Wat wil China? Hangt ervan af wie je het vraagt. Ze stoppen er een biljoen dollar in, met projecten in meer dan zestig landen. In Oost-Europa bouwen de Chinezen spoorlijnen, ze hebben de Griekse haven Piraeus in handen, en ook grote belangen in de haven van Rotterdam. Dat biedt enorm perspectief voor groeiende handel. Critici zeggen: het zijn allemaal Chinese investeringen,

Wat terecht was, en nu nog steeds klopt. Maar daarover hoorde je niets van de Nederlandse handelsmissie, die met niet minder dan vijf ministers uitrukte om orders binnen te slepen. Het liep op rolletjes. In Mumbai, New Delhi en Bangalore waar het krioelt van de miljonairs en miljardairs haalde de handelsmissie170 miljoen aan orders binnen. Eén procent van de Indiase bevolking van 1,3 miljard is schatrijk, maar 30 procent leeft op minder dan 2 dollar per dag. Eenderde van de bevolking is analfabeet, een vijfde heeft geen WC, 6 procent heeft stromend water. Gemiddeld groeit de economie als kool, maar alleen omdat de rijken heel snel rijker worden. In tegenstelling tot bijvoorbeeld China, dat actief aan armoedebestrijding doet, steekt de regering-Modi, ondanks allerhande beloftes, nauwelijks een hand uit voor jawel de zielige kindertjes in India. Daar zijn redenen voor, maar daar praat bijna niemand over, want het is politiek erg incorrect. In de eerste plaats de godsdienst. India is met 180 miljoen mosli

1. Het gasveld heet South Pars/North Dome Gas-Condensate. Wat is het precies? Inderdaad het grootste aardgasveld ter wereld, drie kilometer onder de Perzische Golf en net zo omvangrijk als de volgende top-20 bronnen in de wereld samen. De ingewikkelde naam komt omdat ruim een derde Iraans is (South Pars betekent Zuid-Iran) en de rest tot het territorium van Qatar behoort, dat de naam North Dome gebruikt.2. Wat is de invloed van dit gasveld op de oorlog in Syrië? Iran heeft zijn invloed in Syrië enorm uitgebreid, ten koste van de positie van aartsvijand Saoedi-Arabië. Qatar, ex-bondgenoot van Saoedi-Arabië, richt zich veel meer op Iran, en dat heeft ongetwijfeld met dat gedeelde gasveld te maken. De Golfstaten zijn daarom een boycot tegen Qatar begonnen. Maar Qatar huisvest ook de grootste Amerikaanse militaire basis in het Midden-Oosten. Dus ja, het vergoot de spanningen3. Iran en Qatar hebben elk een pijpleiding vanuit het gasveld. Zijn die concurrerende pijpleidingen een reden voor de Russische interventi

Net als in het buitenland, zijn we steeds op zoek naar de boosdoener. Eerst was dat de rolkoffer. Venetië verbood die, de gebruiker kon wel 500 euro boete krijgen. Klein detail: het was een fake verhaal, het ging om lawaaiige steekwagens die van rubber banden moesten worden voorzien. Kennelijk is nu de grootste boosdoener Airbnb. Een reeks steden in de wereld heeft de verhuurdienst verboden of beperkt. New York, bijvoorbeeld, waar adverteren strafbaar is en alleen een lange huurtermijn is toegestaan. EnAmsterdam, dat eigenaren verbiedt hun eigendom meer dan 30 dagen te verhuren. Helpt het? Nee, want je ontmoedigt hooguit tien procent van de toeristen, maar er is geen enkel bewijs dat die dan ook niet komen. Toeristenbelasting verhogen, dan? Komen er dan minder toeristen? New York trekt jaarlijks ruim zestig miljoen toeristen, en de verhoging van de room tax daar heeft geen enkel gevolg gehad. Behalve voor de schatkist van de stad, uiteraard. Kijk trouwens eens naar de juichende website van I-Amsterdam, di