Cin News

सरकारले संसदमा पेश गरेको विधेयक पारित भए प्रत्येक व्यक्तिले आफूले कमाएको मध्ये केही प्रतिशत रकम अनिवार्य रूपमा आफ्नो बुवा, आमाको बैँक खातामा जम्मा गर्नुपर्ने छ ।

 कृषि मन्त्रालयका सह प्रवक्ता डा. प्रदिपचन्द्र भट्टराईले भन्नुभयो, ‘समयमा पानी परेको भए धानको उत्पादन राम्रो हुन्थ्यो तर पछि रोपिएको धानले क्षेत्रफल धेरै भएपनि उत्पादन कम हुन्छ, यो प्राविधिक विषय हो । तर कति घट्छ भनेर भन्नको लागिचाहिँ रिसर्च नै गर्नुपर्ने हुन्छ, त्यो अहिले हामीले गरिसकेको छैन ।’ 

 नेविसंघ मोरङका नेता विष्णु भुर्तेल नेताहरुको गुटगत राजनीतिबाट दिक्क हुनुहुन्छ । भुर्तेल जस्तै काँग्रेसका अधिकांश कार्यकर्ता नेताहरुको गुटगत राजनीतिमा सन्तुष्ट छैनन् । भुर्तेलले भन्नुभयो, ‘सन्तुष्ट हुने ठाउँ त धेरै कम मात्रै छ, राजनीतिक परिवर्तनपछि हुने सामाजिक, साँस्कृतिक आन्दोलनहरु थिए गाउँ गाउँका, त्यसलाई लिएर जान सकेन ।’ 

पशु सेवा विभागको तथ्याङ्क अनुसार गत आर्थिक वर्षमा भारत र चीनबाट मात्र ६० हजार पाँच सय ६६ वटा राँगा र चार लाख ११ हजार ८८ वटा खसी, बोका आयात गरिएको छ । यहि अनुसार आयात जारी रहे चालु वर्षमा मासुमा आत्मनिर्भर बन्ने सरकारको लक्ष्य पूरा हुने देखिदैन ।

न् २०३० सम्ममा गर्भवति महिलाको मृत्युदर प्रतिलाखमा ७० मा झार्ने लक्ष्य सरकारको छ । सरकारको लक्ष्यलाई सहयोग पुर्‍याउन बाँकेका महिला समूहको सक्रियता लोभलाग्दो छ ।

सिरहाका जयराम महतो पनि आकाशे पानी परेको बेला खाल्डो वा पोखरी बनाएर पानी जम्मा गर्ने र त्यहि पानीको प्रयोग गरेर कृषि उत्पादनमा प्रयोग गर्ने गर्नुहुन्छ । नेपालको कुल भू–भागको १७ लाख ६६ हजार हेक्टर क्षेत्रफल सिँचाई योग्य भएपनि १० लाख हेक्टर क्षेत्रफलमा मात्रै सिँचाई सुविधा पुगेको छ ।

मिहेनत गर्नुअघि केहि गर्ने सपना देख्नुपर्छ, अनि सपना पूरा गर्न चाहिन्छ, हिम्मत । दुख, कष्ट र समस्याहरुसँग नहारे समाजको उदाहरण बन्न सकिन्छ । नेपालगञ्जमा कपडा उद्योग चलाउने मुस्लिम समूदायका एकजना महिलाको सफलताको कथा । 

 यदि कोही व्यक्तिले बाघलाई घाइते बनाए, मारे, यसका कुनै अंगप्रत्यंग छाला, दारा, जुंगा, नङ्ग्रा, ओसारपसार गरे, ब्यापार गरे वा घरमा राखेमा वन्यजन्तु संरक्षण ऐन २०२९ अनुसार ५ देखी १० लाख रुपैयाँसम्म जरिवाना र ५ वर्षदेखि १५ वर्षसम्म जेल सजाय हुने व्यवस्था छ । 

 क महिना अघि ५३ रुपैयाँ रहेका घिरौलाको मूल्य ७८ रुपैया पुगेको छ भने ७८ रुपैया किलो रहेको भटमास १ सय ५ रुपैया पुगेको छ । २६ रुपैयाँ रहेको सेतो आलु ३३ रुपैयाँ पुगेको छ । 

 सापकोटाले भन्नुभयो, ‘तपाईले गरिराखेको काम मैले एकैचोटी लिंदा तपाईले मलाई धेरै कुरा बुझाउनुपर्ने हुन्छ । तपाईले के गर्नुभएको थियो, कसरी गर्नुभएको थियो, के सोचेर गर्न थाल्नुभएको थियो ? आदि कुराहरु सोध्नुपर्यो नि । २० करोडको ठेक्का होला, १५ करोडको ठेक्का होला, अथवा २ करोडको ठेक्का होला, ५० लाखको मात्रै होला । हामीले यो सोचेर यहाँसम्म यो हिसाबले काम गरेका थियौं, तर अब यो ठेक्काचाहिँ तपाईहरुकोमा हस्तान्त्रण हुँदैछ, यसको लागिचाहिँ यि यि कामहरु बाँकी छन्, यो अनुसार गर्दिनुपर्यो भन्नुपर्यो ।’ 

सामाजिक सुरक्षा ऐन् २०७४ को दफा २१ मा सरकारी सेवामा बहाल रहेका व्यक्ति वा सरकारी कोषबाट सामाजिक सुरक्षा योजना कार्यान्वयनका लागि यसै महिनादेखी सरकारले सामाजिक सुरक्षा कोष सङ्कलन गर्दैछ ।

 नेपालमा ६० वर्ष अघिबाट भ्यू टावर निर्माण सुरु भएको हो । भ्यू–टावर निर्माण गर्नु भनेको छेउछाउका घर, रुख, अग्लो पहाड, डाँडा भन्दा अलिकति माथि पुगेर दृश्यहरु हेर्न सक्ने अवस्था बनाउनु हो । नेपालका डाँडाकाँडा आफैंमा गगनचुम्बी भ्यू–टावर हुन् । तिनै अग्ला डाँडामा सिमेन्टका थुम्का साँच्चिकै आवश्यकता हो त ? बहसको विषय बनाउनु जरुरी छ । 

कतिपय स्थानीय तहले आफ्नो गाउँ र नगरलाई मदिरा निषेधित घोषणा गरिसकेका छन् भने कतिपयले मदिरा नियन्त्रणका लागि कानुन निर्माण गरी कार्यान्वयनमा ल्याएका छन् ।

हिमाली क्षेत्र स्याउ र ओखरको लागि राम्रो भएपनि तल्लो भेगमा भने तरकारी खेतिबाट राम्रो आम्दानी गर्न सक्ने सम्भावना छ । तरकारी खेती गरिरहनु भएका किसान चक्रबहादुर साउद आफ्नो आम्दानीबाट सन्तुष्ट हुनुहुन्छ । बैतडी, डडेल्धुरा, डोटी र अछाम सुन्तला जातका फलफूल राम्रोसँग उत्पादन हुने क्षेत्र हो । कागति, अनार, सुन्तला लगाएतका फलफूल लगाउने हो भने किसानहरुले मनग्य आम्दानी गर्न सक्ने कृषि प्राविधिक बताउँछन् ।

 समयमा बजेट नआउँदा अघिल्लो आर्थिक वर्षमा विराटनगर महानगरपालिकाको झन्डै ८ करोड बजेट फ्रिज भयो । यस वर्षबाट भने महानगरले निर्माणको चरणमा जानुभन्दा पहिलेको काम भदौसम्म सक्ने र फागुनसम्म सबै योजना सक्नेगरी काम सुरु गरेको छ । 

सरकार मातहतका निकायको काम नागरिकको सेवा गर्नु हो । तर हुम्लामा भने सेवा गर्ने निकायका कर्मचारीले आर्थिक शोषण गरेको खुलासा भएको छ ।

  काभ्रेका विष्णुप्रसाद सापकोटाले थोरै भएपनि आधुनिक प्रविधिको उपयोग त गर्नुभएको छ तर उत्पादनले मुल्य नपाएको गुनासो गर्नुहुन्छ । सापकोटाले भन्नुभयो, ‘मैले पाँच महिना लगाएर बन्दा तयार गरेँ, त्यो लगेर बजार १० रुपैयाँ किलो बेच्छु । ७/८ रुपैयाँ त मेरो लागत परेको छ । अनि उसले १० मा किनेर २० मा बेच्छ । डबल खान्छ ।’

भारतको पटनाबाट मोतिहारी हुँदै नेपालको अमलेखगञ्जसम्म कुल २ सय ५९.७ किलोमिटर मध्ये नवनिर्मित मोतिहारीदेखी अमलेखगञ्जसम्मको ६९.७ किलोमिटर क्षेत्रको पाईप परीक्षण गरिएको हो । 

 धादिङको नीलकण्ठ नगरपालिका १२ साङकोशका सेतीमाया श्रेष्ठले सकसपूर्ण जीवन बिताउनुपरेको गुनासो सुनाउनुभयो ।  

 पुनर्निर्माण नगरिँदा जोखिमयुक्त स्थानमा दिनरात बिताउनुपर्दा त्रास उत्पन्न हुने गरेको मेलम्ची नगरपालिका ५ का प्रेमबहादुर रोकाले बताउनुभयो ।