De Dag

Het moet de schatkist enkele honderden miljoenen euro's opleveren: een nieuwe belastingwet moet multinationals aanpakken, die nu nauwelijks of geen winstbelasting betalen. Maar gaan ze economische reuzen dat ook daadwerkelijk doen? Taaie kost, die we begrijpelijk proberen te maken met economieredacteur Roel Bolsius en hoogleraar Fiscale Economie Peter Kavelaars.

Hoe overtuig je mensen dat er een verband is tussen gaswinning en aardbevingen als iedereen je tegenwerkt? Alleen met veel moeite, woede en frustratie weet de weduwe van Meent van der Sluis. Hij wist eind jaren '80 al hoe bevingen in Drenthe werden veroorzaakt, maar kreeg pas veel later gelijk. Gisteren maakte minister Wiebes bekend dat veel eerder dan gepland een eind komt aan de gaswinning in Groningen. In De Dag spreken we met Trijni van der Sluis, de weduwe van Meent. "Dat het zo gigantisch groot zou worden, had ik nooit gedacht", zegt ze.

De afgelopen maanden lag Lagerhuisvoorzitter John Bercow onder vuur, gisteren maakte hij bekend op te stappen. Oud-Kamervoorzitter Gerdi Verbeet gaat hem missen. Hij was "een anker in een woelig Lagerhuis", die "grandioos" opkwam voor het parlement. Toch schiep zijn wereldberoemde 'Order! Order!' eerder chaos dan order.

Van alle kanten krijgen consumenten prikkels om zoveel mogelijk spullen te kopen. En als een apparaat of kledingstuk het begeeft, gaan ze doorgaans linea recta de deur uit. Met de campagne 'Waardeer het, Repareer Het' wil SIRE Nederlanders aanzetten om kapotte spullen een tweede leven te geven door ze te repareren.Waarom is daar een campagne voor nodig? Martine Postma bedacht het Repair Café, met haar praten we over hoe mensen met hun spullen om gaan en hoe dat anders kan. En Philip Leenman schuift aan. Na een carrière in de IT is hij vrijwilliger geworden bij een Repair Café. Hij weet hoe simpel het is om iets te repareren.

Voor ziektes die vooral zwarte en gekleurde mensen treffen, moet meer aandacht komen. Daarvoor pleit hoogleraar Inwendige Geneeskunde Bart Biemond. Eén van de ziektes die veelvuldig voorkomt onder gekleurde en zwarte mensen is sikkelcelziekte. Voor deze vorm van bloedarmoede is per patiënt tien keer minder geld beschikbaar dan voor bijvoorbeeld taaislijmziekte. Eén van zijn patiënten, Rasjid van Engel legt uit wat voor impact dit op zijn leven heeft. "Het kan in de ochtend, middag en avond komen. Je voelt steeds meer bonkende en zeurende pijnen opspelen." Dit soort ziektes worden door het gebrek aan aandacht niet alleen minder snel herkend maar er zijn ook minder geneesmiddelen voor, legt Biemond uit in De Dag. Met alle gevolgen van dien. "We weten nu 25 jaar daar sikkelcelziekte bestaat, maar in die tijd is er geen enkel medicijn voor op de markt gekomen."

Waar valt in Rusland nog op te stemmen, behalve op Poetin? In aanloop naar de lokale en regionale verkiezingen zijn er weer veel oppositie-kandidaten uitgesloten of opgepakt. Een handjevol kan zondag wel meedoen. Correspondent David Jan Godfroid vond er één en ging met hem mee op zijn campagne. In podcast De Dag vertelt hij hoe dat ging en wat er aan oppositie te voeren valt in Rusland.

Attentie aan alle Jannen Modaal, Otto Normalverbrauchers, hardwerkende en bovenal normale Nederlanders, want deze podcast gaat over jullie. Politiek Den Haag raakt niet uitgepraat over mensen in de middenklasse, maar over wie gáát het dan eigenlijk? In deze podcast ontleden we de middenklasse met iemand die zelf ook jaren met die term heeft gestrooid. Willem Vermeend is te gast. Hij was Staatssecretaris van Financiën en minister van Sociale Zaken in de kabinetten-Kok.

De PvdA wil toch opeens af van het leenstelsel, en daarmee lijkt de basisbeurs toch weer kans te maken om terug te keren. De manier waarop we onze studenten financieren is al tientallen jaren voer voor discussie. Maar zelden ging het er zo hard aan toe als in de jaren tachtig, toen minister Deetman de basisbeurs invoerde. Studenten bestormden het Binnenhof, gooiden met mest en bij een van de demonstraties moest de minister het zelf ontgelden. Hij kreeg een schop in zijn buik. In podcast De Dag praten we verder over de de onrustige geschiedenis van studiefinanciering met Maarten van Poelgeest, die de demonstraties leidde en oud-minister van Onderwijs Wim Deetman.

"Wij willen dat de minister fors en structureel ingrijpt." Vandaag staat de jeugdzorg op het Malieveld om te vragen om meer budget. Met het begin van het politieke seizoen laait de strijd om het verdelen van geld ook weer op. Maar heeft dat nu nog wel zin? Want over twee weken is het al Prinsjesdag. In podcast De Dag praten we over hoe de lijntjes lopen in het Haagse lobbyland met Peter van Keulen van lobby-adviesbureau Public Matters en Hans Andringa van de politieke redactie van de NOS.

Jaar na jaar stijgt de huur. Voor sommigen wordt de woning zo langzaam onbetaalbaar. In Berlijn denken ze een oplossing te hebben: een huurprijslimiet. Zou zoiets in Nederland werken? Of moeten er juist minder regels komen?

Het is een "ongekende" stap van premier Johnson: het parlement kort voor de brexit-deadline schorsen. Zou zoiets ook in Nederland kunnen? Historicus PG Kroeger en SP-Kamerlid Renske Leijten geven antwoord in De Dag.

Eva Jinek, Jeroen Pauw en Matthijs van Nieuwkerk waren gisteren niet aanwezig bij de presentatie van het nieuwe televisieseizoen van de NPO, maar bestuursvoorzitter Shula Rijxman noemde ze wel in haar toespraak. "De NPO heeft jullie groot gemaakt", zei Rijxman. "En jullie zijn voorbeelden, rolmodellen voor nieuwe talenten, nieuwe professionals. En dat is onbetaalbaar." In De Dag bespreken we wat opvalt aan het nieuwe televisieseizoen én aan de bijbehorende presentatie. "Dit zegt Rijxman niet zomaar", meent mediaredacteur Mark Robinson van het BNNVARA programma De Nieuws BV. "Het kan goed dat Jinek, Pauw en Van Nieuwkerk volgend televisieseizoen de omroep écht gaan verlaten." En hoe zit de toekomst van televisie er eigenlijk uit nu de strijd om de streamende kijker in alle hevigheid is losgebarsten? Dat hoor je in onderstaande aflevering van De Dag. 

Een ontploffing, vijf doden en stralingsgevaar. Twee weken geleden liep een proef met een nucleair aangedreven kruisraket op een militaire basis in het noordwesten van Rusland desastreus af. Om wat voor wapen het precies gaat, houden de Russen het liefst geheim.  In De Dag bespreken defensiespecialist Peter Wijninga en stralingsdeskundige Lars Roobol wat we weten over het wapen en de vrijgekomen straling. "De Russen vrezen dat ze achterlopen op de VS. Daarom werken ze nu aan iets dat het Amerikaanse luchtverdedigingssysteem kan ontwijken", zegt Wijninga. "Dit wapen kan bizar lang blijven rondvliegen en het land binnenkomen via het minder goed bewaakte zuiden." Presentatie: Winfried Baijens

In Assen overleed een man bij een speeltuin. Er gingen snel de wildste geruchten rond en dat zorgde voor veel emotie in de wijk. Hoe gaan bestuurders om met zoiets moeilijks en explosiefs? In deze podcast praten we over crisiscommunicatie bij gemeenten. Te gast is Wouter Jong. Hij werkt voor het Nederlands Genootschap van Burgemeesters en doceert crisiscommunicatie aan de universiteit van Leiden.

We nemen je mee achter de tralies, naar de wereld van de verdachte. Gabriel Meijers heeft als advocaat veel cliënten bijgestaan die in het buitenland in cel zijn beland. Meijers, nu juridisch adviseur, vertelt over de omstandigheden in buitenlandse gevangenissen. En het verschil in hulp van het thuisland. "Daarin schiet Nederland enorm tekort", vindt Meijers. "Dat heeft te maken met de Nederlandse zuinigheid en de gedachte dat je op de blaren moet zitten als je de billen brandt."

Een deel van de studies die een numerus fixus hanteren blijken bij de start van het In De Dag spreken we hem over de voor- en nadelen van een numerus fixus. "Voor universiteiten is er ook een sterke financiële prikkel om te selecteren aan de poort. Daar zit een spanning." En is het niet beter voor de toekomst van het Nederlandse onderwijs om de numerus fixus te schrappen? Dat bespreken we met Sjoukje Heimovaara van de Adviesraad voor technologie, wetenschap en innovatie.

Met Dick Zandee van Instituut Clingendael hebben we het over de veranderende relatie tussen Nederland en de Verenigde Staten en de vraag of Nederland een fregat moet sturen naar Iran.

Het kabinet Rutte-III komt vandaag voor het eerst na de zomer weer bij elkaar, voor een dagje op de hei in Oisterwijk. In podcast De Dag vertellen politiek verslaggevers Remko Theulings (EenVandaag) en Hans Andringa (NOS) waar vandaag (én de komende maanden) over gesproken zal worden. Komt er een oplossing voor het 'stikstofprobleem'? Krijgt Rutte's dreigement aan het bedrijfsleven over salarisverhogingen gevolgen? En zal het kabinet de Amerikanen vleien door een fregat naar de Straat van Hormuz bij Iran te sturen? "Wie weet heeft een minister in de hangmat op vakantie dé oplossing bedacht."

In augustus 1944 hing in Maastricht de bevrijding al in de lucht, maar door een vergissing van Amerikaanse bommenwerpers veranderde een zonnige zomerdag in een donkere, dodelijke dag. In plaats van de spoorbrug over de Maas, werden twee woonwijken volledig verwoest en vonden 101 mensen de dood. Het is een relatief onbekend oorlogsverhaal, waar theatermaker Jacqueline Kerkhof met een audiowandeling verandering in brengt. In podcast De Dag neemt ze je mee naar de dag dat de bommen uit de lucht vielen.

De vakantie is bijna voorbij en dat betekent: terug naar school, terug naar het werk: de wekker moet gezet. Een pilletje melatonine zien sommigen als de oplossing voor hun slaapproblemen. Maar slaapdeskundigen trekken aan de bel.