De Dag

Het eitje, de zaadcel en het condoom over een banaan. Dat was lange tijd wel zo'n beetje wat scholieren op school leerden over seks. Vaak geen woord over grenzen herkennen, porno, sexting, plezier in seks of andere seksualiteiten. Dat kan beter, vinden scholieren zelf. In deze podcast praten we daar met hen over. Max Nobel (17) en Fleur Mooren (18) werkten samen met Rutgers aan een onderzoek over seksuele voorlichting op school.

Niet iedereen is het er mee eens, maar toch wordt vandaag een standbeeld van stadhouder Willem van Oranje onthuld in Dordrecht. In de geschiedenisboeken staat hij bekend als de Vader des Vaderlands, maar dat imago is pas vrij recent ontstaan, vertelt historicus Pieter Gerrit Kroeger in De Dag.  Hij legt uit door wie het imago is opgebouwd en vertelt hoe de stadhouder verwant is aan onze huidige koning. "Ze delen 0,0 procent hetzelfde bloed", aldus Kroeger.

Noord-Macedonië en Albanië staan te springen om lid te worden van de Europese Unie, maar vooral Nederland vindt de Balkanlanden nog niet klaar voor toetreding. De Tweede Kamer debatteert vandaag over de kwestie. In podcast De Dag duiken we daarom dieper in de mogelijke uitbreiding en wat toetreding voor Oost-Europese landen betekent.

De combinatie politici en sociale media is niet altijd een gelukkige. Toen de Haagse burgemeester Pauline Krikke gisteren haar aftreden via Instagram bekendmaakte, trok John Bijl even zijn wenkbrauwen op. Hij houdt politici in de gaten, in de pers, op sociale media en tijdens raadsvergaderingen en leert nieuwkomers via het Periklesinstituut hoe de politiek werkt. "Je hoeft een presentator in Hilversum niet te vertellen dat het moeilijk is om betrokken over te komen in een video, maar burgemeesters mag je dat best vertellen", analyseert hij het Instagramfilmpje van Krikke. In deze podcast praten we met Bijl over beeldvorming en politieke communicatie op sociale media.

Nederland begint steeds meer op een narcostaat te lijken. Politie en justitie willen meer slagkracht. Hoe zit dit wereldje in elkaar? Universitair hoofddocent Damian Zaitch deed jarenlang veldonderzoek in de Colombiaanse gemeenschap en drugsmaffia in Nederland.

Richard de Mos was en is trots op zijn 'ombudspolitiek': het luisteren naar de belangen van ondernemende burgers en die doorspelen aan de juiste plekken in de gemeente. Maar hoe zorg je dat je als politicus hier niet in doorslaat? Die vraag stellen we aan Marcel Boogers, hoogleraar Innovatie en Regionaal Bestuur en Hans Groot, de drijvende kracht achter het Steunpunt Integriteitsonderzoek Politieke Ambtsdragers. Zij noemen het onderzoek naar Richard De Mos en Rachid Guernaoui "uitzonderlijk". Volgens Boogers is het in de gemeentepolitiek moeilijker om belangenverstrengeling tegen te gaan dan in de landelijke of provinciale politiek. "Je bent ook lid van de lokale sportclub en kent mensen met bedrijfsbelangen veel beter. Je zit overal dichter op, dus ook over de belangen die je tegen elkaar moet afwegen." Hij stelt in De Dag dat er eerder had moeten worden ingegrepen. "De schijn van belangenverstrengeling was er al veel langer dis het is vreemd dat het niet eerder is onderzocht. Burgemeester Krikke h

Boeren voelen zich niet gesteund, dat mag na gisteren geen geheim meer zijn. Hans Marijnissen en Joop Bouma van Trouw wisten dat al lang. Zij begonnen vorig jaar het project 'De staat van de boer', om te onderzoeken wat er nou broeit in de agrarische sector. "In de geluiden op het Malieveld hoor je ook de stem van de veevoederfabrikant en de fabrikant van bestrijdingsmiddelen. (..) En eventueel extra geld voor boeren gaat uiteindelijk toch naar de Rabobank." Marijnissen en Bouma zaten aan tafel bij boeren die zich niet vertegenwoordigd voelen, leed in stilte door moeten maken, iedere keer weer iets anders moeten doen en naar de mond gepraat worden. "De boer die best wil, wordt gek in Nederland."

De Volksrepubliek van China is 70 jaar en dat wordt flink gevierd. Hoe kan het dat het communisme daar nog aan de macht is, terwijl de meeste communistische regimes in de rest van de wereld al lang zijn verdwenen?

Marianne Thieme: bewonderd en verguisd Hoe een vreemde eend dierenrechten op de kaart zette Een 'gesloten bolwerk', zo wordt de Partij voor de Dieren ook wel omschreven. Het vertrek van fractievoorzitter, oprichter én gezicht Marianne Thieme uit de Tweede Kamer kwam voor de meesten onverwacht.  Met politiek verslaggever Hans Andringa bespreken we wat Thieme betekent voor de partij en voor de politiek. Wat het meest opvalt? Ze bedrijft politiek op een totaal andere manier dan de Tweede Kamer gewend is.  "Thieme is niet geneigd om compromissen te sluiten. Als ze geen steun krijgt voor een motie gaat ze niet de boer op om het alsnog aan de man te krijgen", aldus Andringa. 

Het hoge woord is eruit: de commissie Remkes heeft duidelijk gemaakt wat er moet gebeuren om het stikstofprobleem aan te pakken. In deze podcast nemen we je aan de hand mee door de geschiedenis van dit probleem. Hoe heeft het zo ver kunnen komen en welke opties hebben we nog? Aan tafel jurist Valentijn Wösten die sinds 2015 vecht tegen het stikstofbeleid en NOS-researchredacteur Ben Meindertsma.

Neem je altijd op als je baas buiten werktijd belt? En waarom zit je eigenlijk in een groepsapp met collega's? Medewerkers in de gehandicaptenzorg hoeven niet meer altijd 'aan' te staan. In hun cao is het recht op onbereikbaarheid geregeld. In deze podcast praten we verder over bereikbaarheid buiten werktijd. En zijn daar misschien ook voordelen aan? Te gast is Daantje Derks, universitair hoofddocent arbeidspsychologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. En Gerard Schoep, die namens werkgeversorganisatie Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland aan tafel zat bij de cao-onderhandelingen.

"No one is above the law", met die woorden kondigde Nancy Pelosi een afzettingsprocedure tegen Trump aan. Maar de kans dat Trump echt het Witte Huis uit moet, is behoorlijk klein, legt Amerikakenner Chris Kijne uit in deze podcast. "Trump gaat nu de Democraten aanvallen: Zie je, daar heb je ze weer! Zoals hij ook na het Mueller-rapport deed." Met Kijne praten we over de effecten van deze procedure, de garen die de president erbij spint en het vertrouwen van de Amerikanen in hun democratie.

De eerste zorgpremie voor volgend jaar is bekend. De basisverzekering van DSW stijgt met 6 euro naar 118 euro. Dat is drie euro hoger dan wat het kabinet voorrekende. Wat kun jij doen om volgend jaar toch weer wat minder te betalen?

Het is een van de meest drukke hardloopwedstrijden van Nederland, de Dam tot Damloop. En vaak is het ook nog eens warm. De organisatie heeft dit jaar voor het eerst ijsbaden ingezet om hitteberoertes bij hardlopers te voorkomen. Mogelijk hebben de baden levens gered. Ouders van twee getrainde hardlopers die in 2014 en 2016 na de Dam tot Damloop om het leven kwamen, pleitten al jaren voor de inzet van die baden. Waarom heeft het dan tot 2019 geduurd? In De Dag duiken we de hardloopwereld in met onderzoeksjournalisten Roelof Bosma en Suzan Borst van Zembla. En wat gebeurt er eigenlijk met je lichaam tijdens zo'n hitteberoerte? Ook dat leggen Bosma en Borst uit.

'Lief tegen lief', 'mild' en 'hoffelijk' vormen slechts een greep uit de termen waarmee de Algemene Politieke Beschouwingen van gisteren en eergisteren worden omschreven. In podcast De Dag bespreken politiek verslaggevers Lars Geerts (NOS) en Emile Vaessen (EenVandaag) waar die milde toon vandaan komt. "Heel veel partijen, zoals VVD, D66 en GroenLinks, zijn bezig met een herijking van hun lijn", zegt Geerts. "Ze zijn op zoek naar een nieuw politiek geluid en moeten hun achterban warm maken." Wat ook meespeelt volgens de twee? Het feit dat de verkiezingen nog ver weg zijn. "Je kunt daardoor wat meer filosoferen", meent Vaessen.

Met vandaag: wat heeft de riolering van een ziekenhuis met de aanpak van een resistente bacterie te maken? In De Dag hoor je over de problemen van het Zaans MC toen het een nieuw afvalverwerkingssysteem kreeg.

Operatie Market Garden begon 75 jaar geleden, maar nog steeds worden soldaten geïdentificeerd die tijdens de strijd om het leven kwamen. En dat dankzij mensen als Hans Timmerman, specialist bij Erfgoedcentrum Rozet. Hij spoort anonieme soldaten op in historische archieven en geeft ze hun naam terug. "Niet iedere jonge man koos ervoor om militair te worden. Ik vind dat iedereen een naam op een graf verdient", zegt hij in De Dag. De militair die hem het meest is bij gebleven? De 48-jarige Duitser Alfred Steckhan. Timmerman ontdekte dat hij een vrouw en drie kinderen achterliet. "Zijn jongste dochter was nog in leven. Heel bijzonder om in contact met haar te komen." En we vragen aan historicus Robert Voskuil hoe het kan dat zoveel soldaten nog altijd worden vermist.

Eén enkele aanval op een olie-installatie in Saudi-Arabië en de prijs voor ruwe olie schiet omhoog. En dus ook de prijs aan de pomp. "Bij de aanval is echt het hart van de fabriek geraakt, waardoor de productie daar volledig stil is komen te liggen", zegt Jos Versteeg in De Dag. Hij is oliemarkt-analist bij InsingerGilissen. Moeten we ons zorgen gaan maken? Voorlopig niet, denkt Versteeg. Zowel de exporterende landen als Saudi-Arabië als de importerende landen, dus ook Nederland, hebben een olievoorraad van ongeveer een maand. "Pas als de productie langer dan 30 dagen stil ligt, wordt het lastig." En op wat welke momenten breekt Nederland de olievoorraad eigenlijk aan? Ook dat hoor je in De Dag.

Duikers Ben Stiefelhagen en Willem Heijdeman hebben de afgelopen tien dagen zo'n dertig uur op de bodem van de Noordzee doorgebracht. Hun missie? Zo veel mogelijk troep opduiken. "De Noordzee ligt bezaaid met scheepswrakken die ook na zestig jaar nog vernietigend werk doen. Het zijn hotspots voor troep", vertelt Stiefelhagen in De Dag. En het zijn niet alleen scheepswrakken die zorgen voor problemen in de zee. Van de MSC Zoe, je weet wel: het containerschip dat begin dit jaar honderden containers verloor, mist nog zo'n 800.000 kilo aan spullen. Een groot deel daarvan kan de komende maanden tijdens herfststormen aanspoelen op de Waddeneilanden. "Deze ramp is nog lang niet afgewikkeld", zegt burgemeester Ineke van Gent. "Schiermonnikoog is wel opgeruimd, maar nog lang niet schoon."

"Toen ik daar in die zaal zat dacht ik: dit lijkt wel een mix van The Muppet Show en Monty Python." Kees Moeliker won in 2003 de Ig Nobelprijs en de uitreiking in het chique Harvard was een waar circus met verkleedpartijtjes en papieren vliegtuigjes. Hij kreeg de prijs voor zijn observatie van necrofiele homoseksualiteit bij eenden. Een perfect voorbeeld van onderzoek waar je eerst om moet lachen, maar dat ook tot denken aanzet, precies de bedoeling van de Ig Nobelprijzen. Gisteren viel er weer een Nederlander in de prijzen en daarom praten we met Moeliker over de status van deze prijs en het belang van humor in de wetenschap.