De Dag

Vandaag vier jaar geleden vielen Saudische troepen Jemen aan. Daarmee ontaardde een lokale stammenstrijd uit tot een internationaal conflict. Volgens de Verenigde Naties is het conflict inmiddels uitgegroeid tot de grootste humanitaire ramp van dit moment.  "Over de hoofden van Jemenitische bevolking wordt de strijd tussen de Saudi's en Iran uitgevochten", stelt arabist Laila al-Zwaini vast. In podcast De Dag hoor je van haar wat je moet weten over dit 'vergeten' conflict in Jemen, hoe het zo heeft kunnen escaleren en of er al licht aan het einde van de tunnel zichtbaar is.

Volgens de website Factbase heeft de Amerikaanse president Trump al 235 keer beweerd dat er 'no collusion' was bij de verkiezingen van 2016 en sinds dit weekend lijkt hij gelijk te krijgen. Speciaal aanklager Robert Mueller heeft namelijk niet kunnen bewijzen dat president Trump samenspande met Rusland in zijn presidentscampagne. Dat betekent niet dat het onderzoek voor niets was: er liggen tientallen andere aanklachten, waaronder tegen Trump-getrouwen. Voor iedereen die de draad in dit enorme dossier is kwijtgeraakt, zet NOS-buitenlandredacteur Jet Mok alle feiten en aanklachten op een rij. En troost je: "Dit is nog lang niet klaar, dit is nog maar het begin", denkt Mok. "Sorry!"

Je kan er de klok op gelijk zetten: een aanslag of ramp wordt bijna altijd gevolgd door vormen van massale herdenking. Vanavond is het de beurt aan Utrecht, waar met een stille tocht de slachtoffers van Gökmen T. worden herdacht. Dit soort tochten zijn geen nieuw fenomeen en kwamen in de zeventiende en achttiende eeuw al voor, vertelt hoogleraar complexe rouw Jos de Keijser. In De Dag legt hij uit waar onze behoefte aan massale rouw vandaan komt. En hebben nabestaanden er wat aan? "Zeker", weet De Keijser. Hij staat nabestaanden van de ramp met vlucht MH17 bij. "Als anderen jouw pijn voelen, verlicht het die pijn een beetje."

Met de verkiezingswinst van Forum voor Democratie krijgt de Eerste Kamer straks 12 nieuwe leden. Hoe gaan die hun weg vinden? En krijgen ze daar hulp bij? We bespreken het met oud Eerste Kamervoorzitter Fred de Graaf en met Xander van der Wulp.

De Provinciale Statenverkiezingen vandaag hebben voor de Eerste Kamer ook grote gevolgen. Eerste Kamerleden gaan er prat op dat ze grondig te werk gaan, los van de waan van de dag. Maar zij hebben evengoed te maken met partijpolitiek en het is maar de vraag hoe grondig je te werk kunt gaan als senator. Daar praten we over met universitair docent Nederlandse politiek Simon Otjes en Annemieke Schakelaar van Omroep Gelderland. Zij maakte een podcastserie over de Eerste Kamer.

Om 11:19 stuurde NOS het pushbericht uit: 'Schoten op plein Utrecht, meerdere gewonden'. Voor NOS-radioverslaggevers Remco te Kloese en Jeroen de Jager betekende dit hét startpunt van een lange, hectische werkdag. Beiden geven in de podcast een inkijkje in hun werk. Hoe kom je aan informatie, wie spreek je en hoe bepaal je wat je kunt melden? En speel je een voortvluchtige dader niet in de kaart met de verslaggeving?

OV-medewerkers, havenarbeiders, bouwvakkers, agenten, beveiligers: in het hele land wordt vandaag gestaakt. Zaterdag gingen tienduizenden leraren hen voor. Staken we tegenwoordig meer of lijkt dat allemaal maar zo? Volgens Agnes Akkerman, hoogleraar Arbeidsrelaties, zitten we nu in een piek. "Bij grote veranderingen in de economie komen er vaker stakingsgolven voor. Daarin zitten we nu." Ook spreken we in De Dag met stakingsleider Wim Eilert, van treinvakbond VVMC, een van de roergangers achter het OV-protest van vandaag. Hij vertelt hoe je een staking organiseert, daarover met je werkgever samenwerkt en wanneer een staking geslaagd is.

Jij hebt de afgelopen maanden natuurlijk elk provinciedebat gevolgd en elke folder over de Provinciale Statenverkiezingen doorgenomen. Toch? De redactie van De Dag ook niet, maar politiek verslaggever Marleen de Rooy wel. In zo'n twintig minuten legt De Rooy uit wat de provincies voor je doen, hoe het er politiek aan toe gaat én wat de belangrijkste verkiezingsthema's zijn.

De Italiaanse stad Ancona is in rep en roer vanwege de vrijspraak van twee verdachten van een verkrachting. Het slachtoffer zou volgens de rechtbank 'te lelijk' zijn om verkracht te worden. De Italiaans-Nederlandse Rosanna Colicchia is geschrokt van de uitspraak, maar is niet verbaasd dat er in Italië zo gedacht wordt. In podcast De Dag bespreken we hoe deze zaak symbool staat voor de positie van de vrouw in de Italiaanse samenleving. Volgens correspondent Angelo van Schaik moet je de Italiaanse man-vrouw-verhouding zien als een leeuwenkolonie. "De man ligt de hele dag in de zon, terwijl de vrouw de hele dag aan het werk is."

"Het Chinese internet is een compleet andere wereld waar een bubbel omheen zit", vertelt Sinoloog Manya Koetse. In De Dag gaan we op onderzoek uit. Wat valt er te beleven op internet in China? Wat doen de Chinezen graag? En hoe probeert de overheid te reguleren wat mensen doen? Techredacteur Nando Kastelijn vertelt over de rol die westerse bedrijven als Facebook, Google en Apple spelen in China.

Het nieuws kwam voor filosoof Joke Hermsen als een verrassing: Nederlanders vertrouwen elkaar steeds meer. Ook het vertrouwen in de pers, politiek en politie stijgt. "De Gele Hesjes, de klimaatmars en de onderwijsstaking duiden eerder op een slinkend vertrouwen", zegt Hermsen. Dick ter Steege van het CBS vertelt daarom in podcast De Dag hoe het statistiekenbureau tot deze conclusie is gekomen. Met beiden proberen we te ontdekken hoe het vertrouwen verder kan stijgen. Hermsen: "Vertrouwen groeit als mensen mogen meebeslissen." Niet via referenda, want die polariseren, maar burgerraden waarin willekeurig gekozen burgers plaatsnemen, aldus de filosoof. En antwoord op de vraag: zal het touwtje van Jan Terlouw ooit weer uit de brievenbus hangen?

Na Ethiopian Airlines, China en de Kaaimaneilanden heeft ook Indonesië besloten alle Boeing's van het type 737 MAX 8 aan de grond te zetten. "Dit is echt een paardenmiddel. Dat doe je niet zomaar", vertelt luchtvaartdeskundige Joris Melkert in De Dag. Hij en luchtvaartjournalist Yteke de Jong leggen uit hoe de luchtvaartwereld in elkaar steekt.  Het toestel is in het buitenland niet aan te slepen, maar de kans dat je vanuit Nederland in eentje stapt is niet zo groot volgens De Jong."Corendon heeft een paar besteld, TUI heeft ze in gebruik en drie in bestelling en KLM heeft voor een ander type gekozen." 

Het Nationaal Museum van Wereldculturen (NMVW) wil koloniale roofkunst gaan teruggeven aan de landen van herkomst. Roofkunstspecialist Evelien Campfens is kritisch op dit plan, vertelt ze in De Dag. "Nederland loopt achter op andere landen als het gaat om het teruggeven van roofkunst. Bovendien willen het museum binnen zes maanden van een enorm grote kunstcollectie vaststellen wat onrechtmatig verkregen is. Dat is nogal ambitieus." Volgens Campfens is het onderzoeken van roofkunst niet zo simpel als het lijkt. Neem de diamant van Banjarmasin, die ooit van een sultan van het gelijknamige eiland Banjarmasin (Zuid-Borneo) was. "Wat wij nu als Indonesië kennen, bestond niet in die tijd. Ga je het dus teruggeven aan zijn nazaten? Of toch aan het nationale kunstmuseum in Jakarta?" Ook Martine Gosselink, hoofd geschiedenis bij het Rijksmuseum, schuift aan. Zij legt uit hoe haar werkgever omgaat met roofkunst. 

De protesten tegen president Bouteflika in Algerije houden aan. Algerijnen protesteren niet alleen tegen de zoveelste termijn van de oude president, maar ook tegen de manier waarop de macht verdeeld is in het land. Wat zijn de gevolgen voor Algerije en Europa als Bouteflika wegvalt? Over die vraag praten we met Abdou Bouzerda van Bureau Buitenland en pater Jan Heuft, die al vijftig jaar in Algerije woont en werkt.

Boos, voorzichtig positief of een vermoeide zucht. Groningers reageren uiteenlopend op het nieuws dat er een parlementaire enquête komt naar gaswinning in de provincie Groningen. Parlementaire enquêtes gelden als een relatief zwaar middel, vertelt historicus Anne Bos in De Dag. "Er zijn heel wat ministers en staatssecretarissen door gesneuveld." Met haar en politiek commentator Kees Boonman duiken we de geschiedenis in van het middel en blikken we vooruit op de uitkomsten van deze enquête. Boonman hoopt vooral dat het onderzoek licht werpt op contracten die zijn afgesloten rondom gaswinning in Groningen. Maar volgens Bos is die kans klein. "Een parlementaire enquête heeft belangrijke ontsnappingsroutes. Zo kan je informatie geheimhouden door een beroep te doen op het belang van de staat."

'Flikker toch op met je #doeslief', twitterde journalist Chris Klomp gisteren. Hij reageerde hiermee op de #doeslief-campagne waarmee SIRE Nederland een stukje minder hufterig wil maken. Heeft die campagne wel het beoogde effect? "Dit kan ook averechts werken", zegt psycholoog Mischa Coster. Hij legt in De Dag uit waarom. Klomp - naast journalist ook actief twitteraar - wordt regelmatig bedreigd op sociale media. Hij vertelt over twitterfitties, boze volgers en de gezichten achter dreigtweets.

Het gaat goed met Nederlandstalige muziek. Voor het eerst in vijftien jaar bestaat de top drie van de Qmusic Top 40 volledig uit Nederlandstalige nummers. Met radiopresentatoren Frits Spits (De Taalstaat) en Lucas van Leeuwen (Sterren.nl) werpen we een blik achter dit succes. "De nummers hebben één ding gemeen. Ze hebben allemaal internationale invloeden in zich," zegt van Leeuwen. En waarom is de doorlooptijd van hits tegenwoordig zo kort? Spits: "Het zijn steekvlammen en die doven heel snel." Bij een gesprek over Nederlandstalige muziek kan je niet om nederhop heen. Spits en Van Leeuwen delen hun favoriete nummers. 

Terwijl president Trump in Vietnam was voor zijn ontmoeting met Kim Jong-un speelde zich in Washington iets heel anders af. Daar werd Michael Cohen, zijn oude vertrouweling, verhoord voor het Amerikaanse Congres. Het werd een getuigenis met een enorme politieke lading. In De Dag zetten we de gebeurtenissen van afgelopen week op een rijtje met Eelco Bosch van Rosenthal. Hij is oud-Amerika correspondent en tegenwoordig presentator van Nieuwsuur.

Journalist Berendien Tetelepta werkt samen met de Syrische columnist Anwar Manlasadoon. Hij is gevlucht en schrijft sinds enkele jaren columns over wonen in Nederland. Dat heeft hem een vierde plaats op de Kleurrijke Top 100 opgeleverd. Ze zijn vandaag allebei te gast in De Dag om te praten over diversiteit in de media en wat dat een samenleving kan brengen.

Met NOS-verslaggever Eva Wiessing bespreken we de achtergrond van en aanloop naar deze opmerkelijke stap. Volgens haar is het een grote breuk in het economische beleid van de staat. "Nederland preekt liberalisering en doet nu onverwacht zoiets. Ik kan mij voorstellen dat de Fransen dit zien als een verkapte oorlogsverklaring" VVD-prominent Hans Wiegel is ook aangeschoven. Hij legt uit waarom hij zo verknocht is aan KLM.